Το 1995 διαβάζοντας ΟΔΥΣΣΕΙΑ από τη σχολική μετάφραση του Ζήσιμου Σιδέρη και φτάνοντας στη ραψωδία ι', μου πετάχτηκαν τα μάτια έξω όταν είδα να λέει ότι η Ιθάκη είναι στα δυτικά ! Μετά ήρθε ο Λιβαδάς...
Μια δεκαετία μετά, στα χρόνια των καφενειακών συζητήσεων στο Ληξούρι, πάντα ο Γιάννης ο Ζερβός, καπετάνιος παλιά και δημοσιογράφος τώρα, ήταν κατηγορηματικός: "-Ο ΖΟΦΟΣ (δύση εις την Ομηρικήν) είναι αδιαπραγμάτευτος"...
Δίπλα σε αυτές τις βιβλικές φυσιογνωμίες εγώ, το μόνο που θα είχα να προσθέσω είναι μήπως βρούμε και κάπου αλλού να το λέει.
Και ήρθε ο Αίολος και πήρε τους "αντίπαλους" και τους σήκωσε. Αυτός δεν ήταν ΑΣΚΟΣ, κινητήρας τούρμπο ήταν.
Σας αφήνω, φίλοι μου αγαπημένοι, να απολαύσετε, με τι στοργή χειρίζομαι κάτι τέτοια κραυγαλέα.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΙΟΛΟ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ
Ο ΑΙΟΛΟΣ παρουσιάζεται για να καταδείξει ο Όμηρος, ότι στη ζωή υπάρχουν και οι χαμένες ευκαιρίες που δυστυχώς δεν ξανάρχονται.
Με τον ασκό του Αιόλου και την πορεία των πλοίων από τη δύση προς την Ιθάκη -ο Αίολος είναι κάπου μεταξύ Β. Αφρικής και Μάλτας- έχουμε την ευκαιρία να δούμε τα βράχια του νησιού στην πίσω μεριά, τις φωτιές (πυρπολέοντες) μάλλον σε εποχή καθαρισμού χωραφιών, ίσως και τα ΚΑΜΙΝΑΡΑΤΑ της Κεφαλονιάς…
…Δηλαδή στη μοναδική επαφή με αληθινή τοποθεσία μέσα σε ατέλειωτες φανταστικές περιγραφές, ο Όμηρος μας φανερώνει ότι το δυτικότερο άκρο του νομού Κεφαλληνίας είναι η Ιθάκη; ΠΡΟΚΛΗΣΗ!
Αἰολος Ἱπποτάδης, φίλος ἀθανάτοισι θεοῖσιν,
ΠΛΩΤΗ ἐνί νήσω· πᾶσαν δέ τέ μιν πέρι τεῖχος
χάλκεον ἄρρηκτον, ΛΙΣΣΗ δ᾿ ΑΝΑΔΕΔΡΟΜΕ ΠΕΤΡΗ....»
Μετάφραση:
... Και φτάσαμε στη νήσο Αιολία· και όπου έμενε
του Ιππότη ο Αίολος υιός, αγαπημένος των αθάνατων θεών
σ’ ένα ΠΛΩΤΟ νησί· και όλο περιβάλλεται με τείχος ...
απόρθητο να φαίνεται χαλκό (στο δειλινό) ΚΑΙ Ν’ ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ ΑΠΟΤΟΜΟΣ Ο ΒΡΑΧΟΣ.
Οδύσσεια κ 1-4
Ας δούμε τώρα πως παρουσιάζεται στην Οδύσσεια, η μοναδική επαφή με αληθινή τοποθεσία κατά τη διάρκεια ατέλειωτων φανταστικών περιγραφών. Ο Όμηρος εδώ μας φανερώνει ότι το δυτικότερο άκρο του Νομού Κεφαλληνίας είναι η Ιθάκη!
ἔνθα δὲ βυκτάων ἀνέμων κατέδησε κέλευθα·
κεῖνον γὰρ ΤΑΜΙΗΝ ΑΝΕΜΩΝ ποίησε Κρονίων,
ἠμὲν παυέμεναι ἠδ᾿ ὀρνύμεν, ὅν κ᾿ ἐθέλησιν.
Νηὶ δ᾿ ἐνὶ γλαφυρῇ κατέδει μέρμιθι φαεινῇ
ἀργυρέη, ίνα μή τι παραπνεύσῃ ὀλίγον περ·
αὐτὰρ ἐμοὶ ΠΝΟΗΝ ΖΕΦΥΡΟΥ προέηκεν ἀῆναι,
ὄφρα φέροι νῆάς τε καὶ αὐτούς· οὐδ᾿ ἄρ ἔμελλεν
ἐκτελέειν· αὐτῶν γὰρ ἀπωλόμεθ᾿ ἀφραδίῃσιν.
Ἐννῆμαρ μὲν ὁμῶς πλέομεν νύκτας τε καὶ ἦμαρ,
τῇ δεκάτῃ δ᾿ ἤδη ἀνεφαίνετο ΠΑΤΡΙΣ ΑΡΟΥΡΑ,
καὶ δὴ ΠΥΡΠΟΛΕΟΝΤΑΣ ἐλεύσσομεν ἐγγύς ἐόντες· ...»
Μετάφραση:
... Μού ’δωκε κι αφού έγδαρε ασκό εννιάχρονου βοδιού,
όπου ’κει μέσα έκλεισε τους άγριους δρόμους των ανέμων·
διότι ’κείνον έκανε ο γιος του Κρόνου οικονόμο των ανέμων,
να παύει ή να σηκώνει, αυτόν που θέλει.
Σφάλισε μες στο πλοίο όμορφα με μια λαμπρή κλωστή
από ασήμι, μη κάπως μια πνοή ξεφύγει παρ’ ολίγον·
τότε ΠΝΟΗ ΖΕΦΥΡΟΥ άφησε εμάς για να μας σπρώχνει,
ώστε να φέρει και τα πλοία και αυτούς· όμως δεν έμελε
να γίνει· γιατί αυτούς τους χάσαμε ολοκληρωτικά.
Εννέα μέρες πλέαμε μέρα μαζί και νύχτες
τη δέκατ’ ήδη εφαίνετο το ΧΩΜΑ της ΠΑΤΡΙΔΑΣ
και μάλιστα τόσο κοντά που φτάναμε σε ΤΟΠΟΥΣ με ΦΩΤΙΕΣ· ...
Οδύσσεια κ 19-30
Μελετήσαμε εκείνο το «δύσκολο» καλοκαίρι του 2001 το αρχιπέλαγος της ΜΑΛΤΑΣ και, με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι υπάρχει στα νότια ανοιχτά της ΜΑΛΤΑΣ νησί όπου πράγματι «ΛΙΣΣΗ δ’ ΑΝΑΔΕΔΡΟΜΕ ΠΕΤΡΗ». ΄Οσο για το όνομά του θυμίζει «ΦΙΛΟΝ ΑΙΟΛΟ». Είναι η FILFLA!
Από εκεί λοιπόν ερχόμενος, δύσκολα φτάνει κανείς στα πρόθυρα της Λευκάδας…
…Και μάλλον καθόλου με ΖΕΦΥΡΟ στο Θιάκι!!
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Είναι πολύ τραγικό αυτό που έχει υιοθετηθεί εδώ και αιώνες τόσο για τον Αίολο στα Λιπάρια νησιά, όσο και για την από εκεί πορεία του Οδυσσέα.προς την αγαπημένη του πατρίδα.
Από τον Αίολο, κοντά στα Λιπάρια νησιά βορείως της Σικελίας, κατευθύνθηκαν αρχικά στην Ιθάκη κατ’ ευθείαν και με δυτικό άνεμο. Ενώ άνοιγαν τον ασκό, έβλεπαν το χώμα της πατρίδας και μετά ο άνεμος τους έφερε και πάλι πίσω στον Αίολο. Από εκεί που τοποθετείται στον χάρτη ο Αίολος, πώς θα πάει στην Ιθάκη κατ’ ευθείαν; Η Σκύλλα και η Χάρυβδη απεργούν; Και στην επιστροφή, πώς βρήκαν την «τρύπα» της Μεσσήνας, 12 πλοία, κακήν κακώς; Η Σκύλλα και η Χάρυβδη αυτή τη φορά είχαν στάσεις εργασίας;
Τελευταία ερώτηση: Είπε κανείς ότι η Οδύσσεια είναι ταξιδιωτικό γραφείο και θα πρέπει τα κρουαζιερόπλοια να κάνουν όλα τούτα, τόσο σε αυτόν το χάρτη, όσο και στους άλλους της Μεσογείου των επιτραπέζιων παιχνιδιών;
Έναν νόστο ζήταγε ο δυστυχής.’’
Filfla, το νησί του Αιόλου, στο αρχιπέλαγος της Μάλτας.
Ραψωδία κ' - Περίληψη. https://homericithaca.com/threads/93/.
Ραψωδίες ι' και κ'. Ο Κύκλωψ είχε δυο μάτια, o Αίολος στη Filfla της Μάλτας και όχι στα Λιπάρια νησιά της Ιταλίας. https://homericithaca.com/threads/95/.
Ραψωδία κ': Αρχαίο κείμενο - Νεοελληνική απόδοση. https://homericithaca.com/threads/121/.
Για το τέλος της Ιθάκης με την επέλαση των Δωριέων διαβάστε εδώ: https://homericithaca.com/threads/207/
Για το πού κατέληξαν οι Ιθακήσιοι διαβάστε εδώ: https://homericithaca.com/threads/213/
