Η Σχερία είναι ένα νησί που απέχει από την Ιθάκη όσο περίπου η Θεσπρωτία, από όπου ξεκινάει ο δρόμος για το μαντείο της Δωδώνης.
Άρα είναι η Κέρκυρα.
…Και λόγω αποστάσεων στο εσωτερικό της, λόγω και της απόστασης από την Ομηρική Ιθάκη, λόγω και της γειτνίασης με Θεσπρωτία και Δωδώνη, καιρικών φαινομένων, θαλασσίων ρευμάτων, κλιματικών συνθηκών και, λόγω απόστασης από τα νησιά της Μητριαρχικής κοινωνίας σε Μάλτα και Γκόζο. …Είναι προς βορράν της Ιθάκης, έρχονται οι Φαίακες να αφήσουν τον Οδυσσέα σε παραλία που τη γνώριζαν από πριν κι έτσι κάποιες θεωρίες καταρρίπτονται από μόνες τους γιατί δεν δέχονται την πραγματική υπόσταση των Φαιάκων.
Από τη Σχερία-Κέρκυρα οι Φαίακες φέρνουν τον Οδυσσέα σε παραλία με συμπαγή άμμο, που τη γνώριζαν από πριν (ν' 113) κατευθείαν, και το πλοίο, με τη φόρα των κωπηλατών, βγαίνει το μισό στη στεριά (ν΄ 114-115). Αυτή η παραλία είναι ο Αθέρας.
ἠπείρῳ ἐπέκελσεν, ὅσον τ᾿ ἐπὶ ἥμισυ πάσης,
σπερχομένη, τοῖον γὰρ ἐπείγετο χέρσ᾿ ἐρετάων…»
... εισήλθαν 'κει που βέβαια από παλιά γνωρίζαν, κι έπειτα κείνο
σύρθηκε επάνω στη στεριά, σχεδόν απ' όλο το μισό,
απ' την πολλή τη φόρα,διότι χέρια γρήγορα είχαν οι κωπηλάτες ...
Οδύσσεια ν’ 114-115
Το προς βορράν λιμάνι της Ομηρικής Ιθάκης κοιτάει ευθεία προς τη Σχερία των Φαιάκων, δηλαδή την Κέρκυρα.
Σε αυτή την παραλία η κοκκομετρία της άμμου, επέτρεψε να συρθεί το μισό πλοίο στη στεριά με τη φόρα των κωπηλατών. Αυτό ισχύει μόνο στον Αθέρα Παλικής Κεφαλληνίας.
πρῶτον Ὀδυσσῆα γλαφυρῆς ἐκ νηὸς ἄειραν
αὐτῷ σύν τε λίνῳ καὶ ῥήγεϊ σιγαλόεντι,
κὰδ δ᾿ ἄρ᾿ ἐπὶ ψαμάθῳ ἔθεσαν δεδμημένον ὕπνῳ,
ἐκ δὲ κτήματ᾿ ἄειραν, ἅ οἱ Φαίηκες ἀγαυοὶ
ὤπασαν οἴκαδ᾿ ἰόντι διὰ μεγάθυμον Ἀθήνην. ..."
... κι εκείνου πήδηξαν από το πλοίο το ισόρροπο επάνω στη στεριά
σήκωσαν πρώτο Οδυσσέα από τ' όμορφο το πλοίο
μαζί με τα σεντόνια του λινά και ριγωτά,
κάτω έθεσαν στην άμμο 'παραδομένονε' στον ύπνο
έβγαλαν κι όσα απέκτησε, 'κείνα που γενναιόδωρα οι Φαιάκες σ' αυτόν
πρόσφεραν που θα πήγαινε στο σπίτι χάριν της Αθηνάς μεγάθυμου (των Κεφαλλήνων) ...
Οδύσσεια ν’ 116-121
Μια που μιλάμε για Παλλική, στο τέλος της ραψωδίας ο΄ ξανασυναντάμε το καλύτερο επιχείρημα για την παραλία προσέγγισης στην Ιθάκη, από τον Αθέρα, όπου όπως είδαμε στη ν΄ το πλοίο με τη φόρα των κωπηλατών βγήκε το μισό στη στεριά. Αυτό γίνεται λόγω της λεπτής σύστασης της άμμου η οποία προέρχεται από τον πυθμένα και το οποίο μπορεί να συμβαίνει μόνο σε βόρειες παραλίες. Γιατί μόνο οι βόρειοι άνεμοι έχουν τη δύναμη να βγάζουν το βυθό έξω.
... Κι ωθήσανε σηκώνοντάς το (απ’ την άμμο) έπλεαν για την πόλη, ...
Οδύσσεια ο’ 553
Ανώσαντες, δηλαδή σήκωσαν προς τα πάνω κι έσπρωξαν. Αυτό γίνεται όταν το πλοίο είναι κολλημένο στην άμμο ΟΠΩΣ ΣΤΟΝ ΑΘΕΡΑ. Διότι έτσι είναι η αμμουδιά εκεί. Τα πλοία δεν δένονται. Τα σηκώνεις λίγο και σπρώχνοντας τα ‘‘διώχνεις’’.
Και ενώ οι Αφάλες στο Θιάκι και η Άσσος Ερύσσου Κεφαλληνίας κοιτάζουν προς βορρά, οι θεωρίες του Πόρου και της Λευκάδας απορρίπτονται
Με το επιχείρημα αυτό καταρρίπτονται όχι μόνο οι θεωρίες περί Σιβότων και Νυδρίου, της θεωρίας της Λευκάδας, αλλά και η θεωρία των Παξών γιατί είναι πολύ κοντά και όχι ‘‘μια νύχτα δρόμο’’ του απήδαλου πλοίου. Από τις υπόλοιπες θεωρίες, όσες θεωρούν φανταστικούς τους Φαίακες είναι ασυμβίβαστες με την Ομηρική σκέψη.
Εξαιρετική αεροφωτογραφία του κόλπου Αθέρα, η οποία μας δίνει την ευκαιρία να τεκμηριώσουμε την άποψή μας, ότι πρόκειται για το λιμάνι του Φόρκυνα, όπου αποβίβασαν οι Φαίακες τον Οδυσσέα. Το τοπίο αρμόζει απολύτως με τις Ομηρικές περιγραφές και οι τοποθεσίες βρίσκονται σε σημεία των οποίων οι αποστάσεις ανταποκρίνονται πλήρως χρονικά στις μετακινήσεις των προσώπων.
Έχουμε λοιπόν:
- Το λιμάνι κοιτάει προς βορά
- Εκατέρωθεν βραχώδεις συγκλίνουσες ακτές
- Αμμώδης παραλία κατάλληλη για προσάραξη πλοίου
- Πλησίον της αμμουδιάς σπήλαιο
- Μετά την άμμο ελαιόδεντρα
- Στη συνέχεια της παραλίας καλλιεργημένος τόπος
- Ευάερος και ευήλιος λόφος κατάλληλος για το χοιροστάσιο του Εύμαιου, σε σωστή απόσταση από την ακτή, με υπάρχουσα κυκλική πέτρινη βάση περίφραξης και χλωρίδα (π.χ. ακανθώδεις αγριοαχλαδιές και βελανιδιές) κατάλληλη για την περίφραξη και τα καταλύματα.
- Το σπήλαιο του Εύμαιου σε απόσταση από την οποία μπορεί να ακούγεται στο χοιροστάσιο κραυγή από εκεί
- Όλη η γύρω περιοχή κατάφυτη από βελανιδιές και πουρνάρια που παρέχουν άφθονη τροφή για τους χοίρους.
- Υπολείμματα πηγής και υπάρχοντα υπόγεια ύδατα
- Σωστή απόσταση από την πηγή κοντά στο άστυ, από όπου έπαιρναν νερό οι κάτοικοι (Χάλκες)
- Σωστή απόσταση από το παλάτι (πηγαιμός και επιστροφή μέσα στο ίδιο απόγευμα)
Παρακαλούνται οι γνώστες να κάνουν σύγκριση με τις άλλες θεωρίες.
ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ του Μάκη Λυκούδη σε συζήτηση για τα ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΟΡΙΖΟΝΤΑ στον Αθέρα.
Makis Lykoudis: ΓΙΩΡΓΟΣ Λ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ Το λιμάνι άφιξης του Τηλεμάχου στην Ιθάκη από την Πύλο.
Αφού έγινε το ταξίδι σύμφωνα με τις οδηγίες της θεάς Αθηνάς, το πλοίο του Τηλεμάχου προσεγγίζει στην ακτή (Οδ. ο΄495-500):
Η προσόρμιση έγινε κωπηλατώντας με την πλώρη του πλοίου να ακουμπά στην στεριά. Ασφαλώς πρόκειται για αμμουδιά διαφορετικά το πλοίο θα προσέκρουε ή θα προσάραζε σε βράχια και θα καταστρεφόταν.
Το πλήρωμα βγήκε στην ακροθαλασσιά και γευμάτισε. Μετά το γεύμα ο Τηλέμαχος έδωσε εντολή στο πλήρωμα για το πού πρέπει να πλεύσουν (Οδ. ο΄503): «Εσείς τώρα προς το άστυ να οδηγήσετε το μαύρο πλοίο».
Πριν όμως αναχωρήσει το πλοίο, ο Απόλλωνας στέλνει έναν οιωνό (Οδ. ο΄525-528): «Και μόλις είπε αυτά υπερίπτατο πτηνό από τα δεξιά του, γεράκι, ταχύς αγγελιοφόρος του Απόλλωνα, που στα πόδια του είχε και μαδούσε αγριοπεριστέρα , και σκόρπιζε κατά γης τα φτερά της, μεταξύ του πλοίου και του Τηλεμάχου.»
Παρόμοια περιστατικά συναντάμε και αλλού στα έπη. Βάζοντας στα δεξιά την Ανατολή, το πιο αδιαμφισβήτητο σημείο του ορίζοντα, το σημείο απ’ όπου κάνει την εμφάνισή του ο θεϊκός ήλιος που ταυτίζεται με την ηώ, έχουμε στ’ αριστερά μας τη Δύση, κατά μέτωπο τον Βορρά και στα νώτα τον Νότο.
Ο ίδιος προσανατολισμός εφαρμόζεται και σήμερα σε όλους τους χάρτες, όπου σύμβολα παρόμοια με το εικονιζόμενο μας δείχνουν τα σημεία του ορίζοντα.
Στην περίπτωσή μας, το περιστατικό διαδραματίζεται μεταξύ της θέσης που βρίσκεται ο Τηλέμαχος και του πλοίου. Αφού τα φτερά σκορπίζονται μεταξύ του Τηλεμάχου και του πλοίου και αυτός το παρακολουθεί, δεν μπορεί παρά να είναι στραμμένος προς τη θάλασσα. Σύμφωνα με τον πιο πάνω προσανατολισμό που είναι προαπαιτούμενος της ορθότητας του οιωνού, το γεράκι που πετάει στα δεξιά του πρέπει να είναι προς την ανατολή. Αν η Ανατολή είναι στα δεξιά του το πρόσωπό του είναι στραμμένο στο Βορρά, άρα και η θάλασσα είναι προς βορρά και η είσοδος του λιμανιού επίσης.