Ραψωδία σ΄: Περίληψη

ΙΣΤΟΡΙΚΟ
​

Η ραψωδία σ΄ στους πρώτους 100 στίχους παρουσιάζει τον καυγά ανάμεσα στο ζητιάνο Ίρο και στον ψευτοζητιάνο Οδυσσέα. Η επικράτηση του Οδυσσέα φέρνει την καταξίωση στους κακότροπους μνηστήρες και έτσι αποκτά το ελεύθερο να κυκλοφορεί στο παλάτι (στίχοι έως 157).

Καθοριστικό ρόλο σ’ αυτό παίζει η Αθηνά -χωρίς επίθετο- αφού τον σκληραγωγεί για την αναμέτρηση, ενώ ως Γλαυκώπις, αυτή τη φορά προετοιμάζει την Πηνελόπη ώστε να γίνει προκλητικά όμορφη (στίχοι έως 205).

Έτσι κατεβαίνοντας εκείνη ανάμεσα στους μνηστήρες, επαναπροσδιορίζει τη θέση του Τηλέμαχου (στίχοι έως 244).

Η Πηνελόπη επαναπροσδιορίζει και τη δική της θέση σε σχέση με τη μη επιστροφή του Οδυσσέα, και το δικό της γάμο με κάποιο μνηστήρα. Έτσι οι τελευταίοι αναγκάζονται να προσκομίσουν πλούσια δώρα (στίχοι έως 301).

Η καταξίωση του ‘‘ξένου’’ -ψευτοζητιάνου- Οδυσσέα στη ραψωδία σ΄, έρχεται μαζεμένη με τις ευλογίες του Τηλέμαχου (ενσυνείδητα λόγω της αναγνώρισης στη ραψωδία π΄ ), της Πηνελόπης (λόγω κανόνων φιλοξενίας) ακόμα και των μνηστήρων (λόγω της νίκης επί του Ίρου). Έτσι ακόμα και οι υπηρέτριες υποχρεώνονται να τον ‘‘ανεχτούν’’ ανάμεσά τους το βράδυ που θα ακολουθήσει (στίχοι έως 345).

Έκπληξη προκαλεί ότι ακολουθεί μία πρόταση συνεργασίας από τον Ευρύμαχο (στίχοι έως 364)... Λαμβάνοντας απάντηση από τον Οδυσσέα με θάρρος, κατά την οποία ξεγυμνώνεται αυτός ο ‘‘καλυτερότερος’’ μνηστήρας : 1ον ότι ο ίδιος ο ‘‘γεροζητιάνος’’ είναι πιο εργατικός από αυτό το ‘‘βουτυρόπαιδο’’, και 2ον ότι αν ‘‘έρθει ο Οδυσσέας’’, δε θα βρίσκει ούτε χαραμάδα να ξεφύγει (στίχοι έως 386).

...Οπότε ο Ευρύμαχος εκρύγνηται και εκσφενδονίζει το σκαμνί (στίχοι έως 398).

Τελικά με παρέμβαση του Τηλέμαχου και ψυχραιμότερων μνηστήρων (Αμφίνομος από το Δουλίχι - Αργοστόλι), τα πράγματα έρχονται στα ίσα τους και αφού κάνουν σπονδές και πιούν πηγαίνουν σπίτι τους για ύπνο, αφήνοντας ανενόχλητο τον Οδυσσέα τη νύχτα στο παλάτι ! (Σύνολο στίχων 428).

ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
- ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΙΟΝΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ με τα νησιά, ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ και ΙΘΑΚΗ, και με επισήμανση των τόπων που συναντάμε στη ραψωδία σ΄:
ΚΑΜΙΝΑΡΑΤΑ (γρηὶ Καμινοῖ ),
ΛΙΒΑΔΙ - ΚΡΙΚΕΛΛΟΣ (Άστυ Ομηρικής Ιθάκης),
Πρώην Κοινότητα ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ-ΑΡΧΑΙΑ ΠΑΛΗ ( Ίροις και Πένησι - Ν.Λιβαδάς)
ΚΡΑΝΗ (Βασιλιάς Έχετος),
ΠΙΣΑΕΤΟΣ ΙΘΑΚΗΣ (ἄνακτος ἴσθμιον).
(Πηγή: Υδρογραφική Υπηρεσία Π. Ν.).
- Το Καραβάκι είναι το Σύμβολο της θεωρίας του Ν. ΛΙΒΑΔΑ-ΤΟΥΜΑΣΑΤΟΥ.
(Βλέπε Βιβλίο ODYSSEUS’ ITHACA, THE RIDDLE SOLVED).
ΕΙΚΟΝΕΣ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟΥ
- ΚΑΜΙΝΑΡΑΤΑ (γρηὶ Καμινοῖ Οδ. σ΄ 27)
(Εικόνες μας παραχώρησε ευγενικά ο Ηλίας Γαλιατσάτος του Συλλόγου Καμιναράτων https://www.facebook.com/sillogos.kaminarata).
- ΚΡΑΝΗ (εἰς Ἔχετον βασιλῆα, βροτῶν δηλήμονα πάντων Οδ. σ΄ 85, 116) (Διακρίνεται ο ερευνητής Νίκος Λιβαδάς-Τουμασάτος).
- Δορυφορικές Φωτογραφίες Κράνης και Καμιναράτων . (Πηγή: www.ploigos.gr)

Όλες οι Γεωγραφικές Ομηρικές Έρευνες δανείζονται τους στίχους εκείνους που χρειάζονται για την εκάστοτε απόδειξη επιλεκτικά. Μπορούν να παραλείπουν ό,τι δεν βοηθά και έτσι η εργασία λαμβάνει υποκειμενικό χαρακτήρα.

Εμείς, από το 2009, επιλέξαμε το ακριβώς αντίθετο. Μελετάμε ολόκληρη κάθε μια ραψωδία και συλλέγουμε ό,τι συναντάμε που εξυπηρετεί την έρευνά μας, δίνοντας την ευκαιρία στον αναγνώστη να διαπιστώσει αν συμβαδίζουμε με τα συμφραζόμενα που προηγούνται αλλά και που έπονται.​

Οι μεταφράσεις της Οδύσσειας μέχρι τώρα είχαν ως κύριο σκηνικό τις εξής τοποθεσίες ως Ομηρική Ιθάκη:​

α΄ Τη σύγχρονη (νέα) Ιθάκη, το νησί δηλαδή που ονομάστηκε έτσι -αρχικά TEACCHI- το 1504 από τους Βενετούς, για χρόνια ΘΙΑΚΙ, και που αρχικά όλοι πιστεύαμε ως ιερά χώματα της ιδιαίτερης πατρίδας του Οδυσσέα.​

β΄ Τη Λευκάδα της θεωρίας Ντέρπφελντ, λόγω δυνατότητας να μεταβεί κανείς σ’ αυτήν πεζός (κατά τις περιγραφές για την Ιθάκη τού ίδιου του Ομήρου).​

γ΄ Την οποιαδήποτε υπερβατική Ιθάκη της φαντασίας και​

δ΄ Τη Σάμη Κεφαλληνίας που είναι και Ιθάκη και Σάμη κατά τον Γεράσιμο Γεωργίου Αποστολάτο.​

Όμως με βάση τις τελευταίες έρευνες, η Ιθάκη φαίνεται να καταλήγει στην Παλική Κεφαλληνίας γιατί είναι στα δυτικά, είναι καλοδειλινάτη και έχει ευθύγραμμες ακτογραμμές (ΙΘΥΣ = ΕΥΘΥΣ, παράγωγο Ιθάκη).

...Σε μια έρευνα όπου τα βήματά μας καθοδηγεί η Παλλάς (τοπική θεά της Παλικής; ίσως) κατά το συν Αθηνά και χείρα κίνει! Είναι λοιπόν αυτή η μετάφραση η πρώτη που πραγματοποιείται με ορίζοντα την Παλική Κεφαλληνίας!

...ΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ αναπτύχθηκαν τον Φεβρουάριο του 2013 με βάση την εξής ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Για το Αρχαίο κείμενο
- ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, Γερασίμου Γεωργίου Αποστολάτου
Για αντιπαραβολή και πιστοποίηση
- ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, Ζήσιμος Σιδέρης (μετάφραση)
- ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, Δ. Ν. Μαρωνίτης (μετάφραση)
- ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, Ραψωδία ρ΄, Ν. Φ. Καμπάνης (μετάφραση).
- ΟΜΗΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ - ορθογραφικό, ερμηνευτικό, εγκυκλοπαιδικό, Κ. Γ. Παπαγεωργίου.
Για τις παρατηρήσεις και τα σχόλια
- Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ, 2003, Ν. Φ. Καμπάνης
- ΤΟ ΝΗΣΙ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΘΕΙΕΣ, 2004, Ν. Φ. Καμπάνης
- ΟΜΗΡΙΚΗ ΙΘΑΚΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΛΙΚΗ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, 2008, Ν. Φ. Καμπάνης
...Έμπνευση και μεγαλείο (καθώς και μια φωτογραφία) αντλήσαμε από το έργο του Νίκου Λιβαδά - Τουμασάτου
«ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ, Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΟΜΗΡΙΚΗΣ ΙΘΑΚΗΣ. ΟΜΗΡΟΣ ΚΑΙ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΟΙ ΚΕΦΑΛΛΗΝΕΣ (1998)

...ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ και ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ έκαναν ο Νίκος Καμπάνης τον Αύγουστο του 2012 στο Ληξούρι Κεφαλληνίας, ο Γεράσιμος Ρεπάσος (από την ιερή πόλη Μεσολόγγι) και ο Γεράσιμος Λυκούδης του Κέντρου Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού στη Νέα Ιωνία, το Μάρτιο του 2013.​

...Υπομονή να περιηγηθεί και το έργο μας αυτό, είχε η ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ κ. Αγγελική Ζολώτα-Κούσουλα, η οποία όπως πάντα με αγάπη μας συμβούλεψε.​

Πάντως, όσον αφορά τη μετάφραση, σε κάθε ραψωδία γίνεται αντιπαραβολή στίχο-στίχο με τη μετάφραση του Δ. Ν. Μαρωνίτη, του οποίου το έργο, όσον αφορά την ερμηνεία ρημάτων και ουσιαστικών, έχει απόλυτη προσέγγιση και ακρίβεια...​

... Για δε τη νοηματική προσέγγιση του Ομήρου, βοηθό έχουμε τη μετάφραση του Ζήσιμου Σιδέρη.​

​

Η μελέτη αυτή κυκλοφόρησε ως βιβλίο, την Άνοιξη τού 2013 με έξοδα της Ελπίδας Δελλαπόρτα στη μνήμη τού συζύγου της Κωνσταντίνου Δελλαπόρτα.​