Όπως όλοι γνωρίζετε φίλοι μου αγαπημένοι, πριν από 21 χρόνια ήμουν συνεργάτης του αείμνηστου Λιβαδά, το αγγλικό βιβλίο του τυπώθηκε σε δικό μου τυπογραφείο, και για τις επόμενες εκδόσεις του ετοίμαζα πολλές γεωλογικές είτε γεωγραφικές μικρές ή μεγάλες μελέτες, όπως αυτήν εδώ για την παραλία του Αθέρα και πώς ήταν όταν έφτασε ο Οδυσσέας:
Η αρχική γνωριμία με τον Νίκο Λιβαδά, είχε γίνει το 1998, λίγους μήνες αφού είχε κυκλοφορήσει το βιβλίο "Κεφαλληνία, Η Αποκάλυψη της Ομηρικής Ιθάκης, Όμηρος και Οδυσσέας οι Κεφαλλήνες", όταν του κατέθεσα τα στοιχεία της έρευνας που είχα κάνει στο ανατολικό Αιγαίο, στην Ικαρία και τη Σάμο για τα Αίτια της Αλλαγής των Ονομάτων της Ομηρικής Γεωγραφίας, τότε που είχα βρει τη συνέχεια της απομάκρυνσης των Αχαιών από τα νησιά του Οδυσσέα και την ίδρυση της Σάμου από τους κατοίκους της Ομηρικής Σάμης του βασιλιά Αγκαίου.
ΠΕΡΙ ΑΛΑΛΚΟΜΕΝΩΝ
Η εργασία του Νίκου Λιβαδά Τουμασάτου προσδιόριζε ότι οι Βαρδιάνοι ήταν ενωμένοι με τον Μέγα Λάκκο κατά την Ομηρική εποχή όπου και το ψαροχώρι Αλαλκομενές που γεννήθηκε ο Οδυσσέας. Πρόλαβα, λίγες μέρες πριν τον χάσουμε να του υποδείξω τη σωστή θέση της υπόθεσης του, που ήταν όχι από τον Μέγα Λάκκο, αλλά από την Αγριοσυκιά του Ξι και έως τους Βαρδιάνους ο βραχίονας που αναφέρει ο Απολλόδωρος κι ο Στράβων.
Αυτά και άλλα πολλά είχα καταθέσει στις δυο μου ομιλίες στο ανεπανάληπτο Ομηρικό Συμπόσιο της Κριτονού στα τέλη Αυγούστου του 2002, παρουσία αντιπροσωπειών από την Κεφαλλονιά, το Θιάκι και τη Λευκάδα, πλήθος κόσμου, κυβερνητικών και τοπικών παραγόντων.
Ο υιός του Νίκου Λιβαδά Τουμασάτου, Μάκης μιλάει για τη συνεργασία μου με τον πατέρα του δυο χρόνια μετά το θάνατό του, στον ΠΡΟΛΟΓΟ του πρώτου μου Ομηρικού βιβλίου με τίτλο, "Η Τελευταία Ευκαιρία":
Ιθάκη, η λέξη αυτή ακούγεται καθημερινά ως μια όαση, ως ένας τελικός προορισμός, ως ένα καταφύγιο, ως ένα άπιαστο όνειρο... τόσο γνωστή λέξη μα και τόσο απόμακρη.
Με ιδιαίτερη χαρά θα προλογίσω το βιβλίο του Νίκου Φρ. Καμπάνη φίλου, συντρόφου, συμπορευτή, συνταξιδιώτη στην "Αργώ" με τον πατέρα μου Νικόλαο Γερ. Λιβαδά ερευνητή και συγγραφέα του βιβλίου "Κεφαλληνία η Αποκάλυψη της Ομηρικής Ιθάκης". Ο Νίκος Λιβαδάς, αυτός ο αυθεντικός Κεφαλλονίτης με την οδυσσειακή σκέψη, κρίση και αναζήτηση, είχε αρχίσει εδώ και πολλά χρόνια, με την ευθύτητα, την τιμιότητα και την αγωνιστικότητα που τον διέκρινε, έναν αγώνα αναζήτησης της Ομηρικής Ιθάκης έως ότου εξέδωσε το 1998 το προαναφερόμενο βιβλίο το οποίο σύμφωνα με τις απόψεις πολλών καθηγητών Πανεπιστημίων Ελληνικών και ξένων, είναι μια μελέτη, η οποία με τα τόσα θεμελιωμένα στοιχεία και ντοκουμέντα που αναδεικνύει στο φως, είναι η πληρέστερη επιστημονικά, γεωγραφικά, χωροχρονικά καθώς και ομηρικά.
Ο Νίκος Καμπάνης και αυτός πατώντας πάνω στα χνάρια του πατέρα μου προσπαθεί να διανοίξει νέα πεδία και χώρους σχετικά με τις μεταφορές των πληθυσμών (Σάμος-Σάμη), το μεγάλο γεωλογικό πρόβλημα της Αστερίδας, των Αλαλκομενών, δίνοντας επίσης και ένα λογοτεχνικό τόνο στο έργο του Ομήρου.
Εύχομαι, Νίκο Καμπάνη... Στο ταξίδι αυτό μπορεί ο ένας σύντροφος να έφυγε, μπορεί ο δρόμος να είναι μακρύς και να χρειάζεται οδυσσειακή τόλμη και θάρρος, όμως έχετε προσθέσει και οι δυο έναν λίθο στον οποίο μπορεί άφοβα η επιστήμη να ακουμπήσει για να συνεχίσει και να βρει την αληθινή απάντηση για το που είναι η Ομηρική Ιθάκη.
Αμέσως μετά, ανακαλύπτω κάτι ανεπανάληπτο και το οποίο θα αποτελεί για πάντα τη μεγαλύτερη συμβολή στον αγώνα για την Ομηρική Ιθάκη, όπως δημοσίως είχε υποστηρίξει ο επίσης συνεργάτης του Νίκου Λιβαδά, πατέρας Γεώργιος Μεταλληνός: Η ονομασία "Ιθάκη" προέρχεται από την Ομηρική λέξη ιθύς=ευθύς και άρα η Ιθάκη του Οδυσσέα, θα πρέπει να έχει ευθύγραμμες ακτογραμμές, είναι ΤΟ ΝΗΣΙ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΘΕΙΕΣ, ευθείες, όπως έχει η Παλλική χερσόνησος του Ληξουριού σε όλη την ανατολική της πλευρά και άρα ΟΜΗΡΙΚΗ ΙΘΑΚΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΛΙΚΗ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ.
Η οικογένεια του αείμνηστου συνεργάτη μου, έμεινε στο πλευρό μου για πολλά χρόνια και έτσι στο Ομηρικό μου μυθιστόρημα με τίτλο "Ο Σαμικός" το 2006, ο Μάκης και πάλι κλήθηκε να επισυνάψει βιογραφικό το πατέρα του Νίκου Λιβαδά Τουμασάτου, το οποίο καταθέτουμε εδώ με τη φωτογραφική μέθοδο για να το μεγεθύνετε, πατώντας πάνω του, και να το απολαύσετε:
Και φτάνουμε στο 2008 οπότε κυκλοφορεί το βιβλίο ΟΜΗΡΙΚΗ ΙΘΑΚΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΛΙΚΗ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ με σκοπό να προβάλουμε το πλήθος των επιχειρημάτων της θεωρίας μας, να αντιμετωπίσουμε τη δύσκολη θεωρία της Λευκάδας, να τελειώσουμε με τις μη θεωρίες της μεγαλοβραχονησίδας και να δώσουμε στον κόσμο να καταλάβει ότι οι εγγλέζοι τους αντιμετωπίζουν ως ιθαγενείς προσκομίζοντας καθρεφτάκια έναντι θεωρίας.
Στο βιβλίο αυτό, ο πιο αγαπημένος από τους ανεψιούς του Λιβαδά, ειδικευμένος σε θέματα κυνών και Άργου, το σκυλί του Οδυσσέα, παρουσιάζει επτά χρόνια μετά την "αποχώρηση" του Νίκου, την εντύπωσή του για την ταύτιση μου με τον θείο του και αν συνέχισα φιλότιμα το έργο του:
Χαιρετίζω το έργο του φίλου Νίκου Καμπάνη με τίτλο «
Ομηρική Ιθάκη είναι η Παλική Κεφαλληνίας» το οποίο έρχεται να συμπληρώσει τα άλλα τρία έργα του «Η Τελευταία Ευκαιρία», «Το Νησί με τις Ευθείες» και «Ο Σαμικός».
Αυτή όλη του η προσπάθεια συνεχίζει πάνω στα χνάρια -νωπά ακόμα στη θύμηση όλων όσων ασχολούνται με το Ομηρικό ζήτημα- που άφησε με το μεγάλο έργο του «Κεφαλληνία, η Αποκάλυψη της Ομηρικής Ιθάκης» ο θαυμάσιος ερευνητής και άνθρωπος Νικόλαος Λιβαδάς Τουμασάτος, ο οποίος ήταν αδελφός του πατέρα μου και με τον οποίο συνδεόμουν ψυχικά και συναισθηματικά σε μεγάλο βαθμό.
Ο Νίκος Καμπάνης υπήρξε φίλος του θείου μου τα τελευταία χρόνια της ζωής του και συνεδέθη πνευματικά μαζί του, ιδιαίτερα στην αναζήτηση της Ομηρικής Ιθάκης. Υποστήριξε το έργο του Ν. Λιβαδά Τουμασάτου και προσπάθησε να το πάει ακόμη μακρύτερα, βρίσκοντας και άλλα στοιχεία πάνω στο νησί της Κεφαλονιάς που δυναμώνουν την όλη θεωρία, γι’ αυτό είναι άξιος επαίνου...
...Έχοντας πυξίδα τα ανωτέρω βάδισε και ο θείος μου Νικόλαος Λιβαδάς Τουμασάτος και βαδίζει πιστεύω και ο φίλος Νίκος Καμπάνης και τον ευχαριστώ για την προσπάθειά του και του εύχομαι να τη συνεχίσει....
...Φίλε Νίκο Καμπάνη, φίλε του Νίκου Λιβαδά, από μέρους της οικογένειας Τουμασάτου Λιβαδά σ’ ευχαριστώ που έσκυψες πάνω στο έργο του θείου μου και το συνέχισες με τις δυνάμεις σου, βάζοντας και εσύ άλλο ένα «λιθαράκι» πάνω σ’ αυτό το οικοδόμημα της αποκάλυψης της Ομηρικής Ιθάκης....
Τα επόμενα χρόνια προχώρησα σε κάθετη εκλαΐκευση της Οδύσσειας, σε τεύχη μικρά και εύχρηστα ανά ραψωδία, επιλέγοντας συνεργάτες ειδικούς στα θέματα που παρουσιάζονται εντός του κειμένου, όπως οι πεσσοί κι τι σχέση έχουν με το σκάκι, τα ευρήματα και γιατί η Πελλάνα είναι η Ομηρική Σπάρτη, τα διπλά λιμάνια ενώπιον της Αστερίδας στην Έρυσσο, η σχέση του Άργου με τον Κρητικό Ιχνηλάτη σκύλο, η εξάπλωση της φυλής αυτής σε όλη τη Μεσόγειο, η σχέση της Μυκηναϊκής Κεφαλλονιάς με την Κρήτη, η πορεία του Οδυσσέα στη Μεσόγειο και τα ιστιοπλοϊκά δεδομένα για μετάβαση από το Gozo στους Έρμονες της Κέρκυρας, τα χοιροστάσια του Εύμαιου στην περιοχή του Αθέρα Παλικής Κεφαλληνίας, η απόδειξη ότι τα οστά του Οδυσσέα μεταφέρθηκαν στον Μυκηναϊκό τάφο στα Τζανάτα κατά την υποχώρηση των Αχαιών, ο πρωτεύον ρόλος των Αχαιών στις επιδρομές των Λαών της Θάλασσας εναντίον της Τροίας, εναντίον της Χατούσα το 1190 και της Αιγύπτου το 1186 π.Χ., τα ορειβατικά και προϊστορικά δεδομένα για τον Παρνασσό και τον τραυματισμό του Οδυσσέα, η σε βάθος γεωγραφική μελέτη της κεντρικής Κέρκυρας ως Σχερία, η μελέτη του οροπεδίου της Κριτονού στη Θηναία ως μέρος του δήμου Κεφαλλήνων της Οδύσσειας και η εκεί παρουσία του Φιλοίτιου, το τόξο του Οδυσσέα και τι προέλευση είχε και, τώρα τελευταία, πως δικαιολογείται νομικά η Μνηστηροφονία, δηλαδή, είναι λογικό η Κοινή Γνώμη να ταυτίζεται με ένα από τα μεγαλύτερα ομαδικά εγκλήματα της Ανθρωπότητας; Ο Οδυσσέας και οι δικοί του εξοντώνουν σχεδόν 120...
...Και όμως, μέσα από αυτή τη μελέτη, βρήκαμε ότι υπάρχει ακόμα μεγαλύτερο νόημα από τον ΝΟΣΤΟ που πιστεύαμε τόσα χρόνια. Είναι η τιμωρία των καταπατητών της εξουσίας, των σφετεριστών, η αποτίναξη της τυραννίας, αυτών που τρία χρόνια είχαν καθίσει στο σβέρκο του λαού της Ιθάκης. Η ύβρις προς τους θεούς, η τίσις και η νέμεσις. Τελικά ότι ο νόστος για τον Οδυσσέα χρησιμοποιείται για να τον φέρει πίσω να "καθαρίσει". Είναι το εκτελεστικό όργανο της Αθηνάς !
Γέροντας λοιπόν ο Αλιθέρσης και όλα αυτά δεν τα είδε, δεν τα κατάλαβε, τα ξέχασε. Δεν είναι αυτός ο Αλιθέρσης της ραψωδίας β':
Μαστορίδης: ὁ γὰρ οἶος ὁμηλικίην ἐκέκαστο
ὄρνιθας γνῶναι καὶ ἐναίσιμα μυθήσασθαι:
ὅ σφιν ἐὺ φρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπε:
«κέκλυτε δὴ νῦν μευ, Ἰθακήσιοι, ὅττι κεν εἴπω:
μνηστῆρσιν δὲ μάλιστα πιφαυσκόμενος τάδε εἴρω:
τοῖσιν γὰρ μέγα πῆμα κυλίνδεται: οὐ γὰρ Ὀδυσσεὺς
δὴν ἀπάνευθε φίλων ὧν ἔσσεται, ἀλλά που ἤδη
ἐγγὺς ἐὼν τοῖσδεσσι φόνον καὶ κῆρα φυτεύει
πάντεσσιν: πολέσιν δὲ καὶ ἄλλοισιν κακὸν ἔσται,
οἳ νεμόμεσθ᾿ Ἰθάκην ἐυδείελον. ἀλλὰ πολὺ πρὶν
φραζώμεσθ᾿, ὥς κεν καταπαύσομεν: οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ
παυέσθων: καὶ γάρ σφιν ἄφαρ τόδε λώιόν ἐστιν.
οὐ γὰρ ἀπείρητος μαντεύομαι, ἀλλ᾿ ἐὺ εἰδώς:
καὶ γὰρ κείνῳ φημὶ τελευτηθῆναι ἅπαντα,
ὥς οἱ ἐμυθεόμην, ὅτε Ἴλιον εἰσανέβαινον
Ἀργεῖοι, μετὰ δέ σφιν ἔβη πολύμητις Ὀδυσσεύς.
φῆν κακὰ πολλὰ παθόντ᾿, ὀλέσαντ᾿ ἄπο πάντας ἑταίρους,
ἄγνωστον πάντεσσιν ἐεικοστῷ ἐνιαυτῷ
οἴκαδ᾿ ἐλεύσεσθαι: τὰ δὲ δὴ νῦν πάντα τελεῖται.»
Οδύσσεια β' 157-176
...Ο Αλιθέρσης που προβλέπει το κακό μέλλον των καταπατητών από τον επερχόμενο Οδυσσέα του 20ου χρόνου.
-Πως μπορεί ο Αλιθέρσης της Οδύσσειας να συναντά και να τιμωρεί τον Μαχάονα της Ιλιάδας; Τι γνώμη έχει ο μάντις Τειρεσίας;
... Είναι τελικά ένας κακός αλιθεριστής ιδεών άλλων, σφετεριστής, εξασκημένος σε μνηστηριές όπως οι απειλές της απάντησης του Ευρύμαχου.
"...τὸν δ᾿ αὖτ᾿ Εὐρύμαχος Πολύβου πάϊς ἀντίον ηὔδα:
«ὦ γέρον, εἰ δ᾿ ἄγε νῦν μαντεύεο σοῖσι τέκεσσιν
οἴκαδ᾿ ἰών, μή πού τι κακὸν πάσχωσιν ὀπίσσω:
ταῦτα δ᾿ ἐγὼ σέο πολλὸν ἀμείνων μαντεύεσθαι.
ὄρνιθες δέ τε πολλοὶ ὑπ᾿ αὐγὰς ἠελίοιο
φοιτῶσ᾿, οὐδέ τε πάντες ἐναίσιμοι: αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς
ὤλετο τῆλ᾿, ὡς καὶ σὺ καταφθίσθαι σὺν ἐκείνῳ
ὤφελες. οὐκ ἂν τόσσα θεοπροπέων ἀγόρευες,
οὐδέ κε Τηλέμαχον κεχολωμένον ὧδ᾿ ἀνιείης,
σῷ οἴκῳ δῶρον ποτιδέγμενος, αἴ κε πόρῃσιν.
ἀλλ᾿ ἔκ τοι ἐρέω, τὸ δὲ καὶ τετελεσμένον ἔσται:
αἴ κε νεώτερον ἄνδρα παλαιά τε πολλά τε εἰδὼς
παρφάμενος ἐπέεσσιν ἐποτρύνῃς χαλεπαίνειν,
αὐτῷ μέν οἱ πρῶτον ἀνιηρέστερον ἔσται,
πρῆξαι δ᾿ ἔμπης οὔ τι δυνήσεται εἵνεκα τῶνδε:
σοὶ δέ, γέρον, θωὴν ἐπιθήσομεν, ἥν κ᾿ ἐνὶ θυμῷ
τίνων ἀσχάλλῃς: χαλεπὸν δέ τοι ἔσσεται ἄλγος.
Τηλεμάχῳ δ᾿ ἐν πᾶσιν ἐγὼν ὑποθήσομαι αὐτός:
μητέρα ἣν ἐς πατρὸς ἀνωγέτω ἀπονέεσθαι:
οἱ δὲ γάμον τεύξουσι καὶ ἀρτυνέουσιν ἔεδνα
πολλὰ μάλ᾿, ὅσσα ἔοικε φίλης ἐπὶ παιδὸς ἕπεσθαι.
οὐ γὰρ πρὶν παύσεσθαι ὀίομαι υἷας Ἀχαιῶν
μνηστύος ἀργαλέης, ἐπεὶ οὔ τινα δείδιμεν ἔμπης,
οὔτ᾿ οὖν Τηλέμαχον μάλα περ πολύμυθον ἐόντα,
οὔτε θεοπροπίης ἐμπαζόμεθ᾿, ἣν σύ, γεραιέ,
μυθέαι ἀκράαντον, ἀπεχθάνεαι δ᾿ ἔτι μᾶλλον.
χρήματα δ᾿ αὖτε κακῶς βεβρώσεται, οὐδέ ποτ᾿ ἶσα
ἔσσεται, ὄφρα κεν ἥ γε διατρίβῃσιν Ἀχαιοὺς
ὃν γάμον: ἡμεῖς δ᾿ αὖ ποτιδέγμενοι ἤματα πάντα
εἵνεκα τῆς ἀρετῆς ἐριδαίνομεν, οὐδὲ μετ᾿ ἄλλας
ἐρχόμεθ᾿, ἃς ἐπιεικὲς ὀπυιέμεν ἐστὶν ἑκάστῳ.»
Οδύσσεια β' 177-208
