Η JavaScript είναι απενεργοποιημένη. Για καλύτερη εμπειρία, παρακαλούμε ενεργοποιήστε το JavaScript στον browser σας πριν προχωρήσετε.

Απάντηση στο θέμα

Μήνυμα: <blockquote data-quote="Νικόλαος Καμπάνης - Mentor" data-source="post: 231" data-attributes="member: 4">[ATTACH=full]1049[/ATTACH] ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Ο Μπετόβεν το 1819. Ελαιογραφία του J. Stieler (Βερολίνο). ΦΟΝΤΟ: Ο Μότσαρτ στο πιάνο 1782-1783. Joseph Lange, από το σπίτι που γεννήθηκε ο συνθέτης στο Σάλτσμπουργκ. ΕΙΚΟΝΑ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟΥ: Η κηδεία ίου L. V. Beethoven ακουαρέλλα του F. Stober από το σπίτι του στη Βόννη. Ο ΘΕΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝ ΠΕΘΑΝΕ στις 5 Δεκεμβρίου του 1791 και ΑΝΑΛΗΦΘΗΚΕ στους ΟΥΡΑΝΟΥΣ στις 26 Μαρτίου του 1827. Ένα υπερβατικό μυθιστόρημα στον απόηχο και το μεγαλείο της μουσικής του Wolfgang Amadeus Mozart και στην επίδρασή της στον Ludwig Van Beethoven. [P]Υπάρχουν νόμοι που προστατεύουν την πνευματική ιδιοκτησία. Αντί να προσπαθήσουμε να τους θυμίσουμε θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι η διακίνηση των βιβλίων στο πρωτότυπο είναι αφετηρία και έναυσμα για τους συγγραφείς, ώστε να προχωρούν γρήγορα σε νέες εκδόσεις πιο επιτυχημένες ![/P][P]Παρ’ όλα αυτά, επιτρέπεται η αντιγραφή μέρους ή του συνόλου του παρόντος βιβλίου με την προϋπόθεση να αναφέρεται η πηγή.[/P] © 2001 Νίκος Φ. Καμπάνης Μαρτελάου 15, 11525 Αθήνα τηλ.: 010 6740664 ISBN 960-91212-3-3 Δεν ξέρω να γράφω στίχους· δεν είμαι ποιητής. Δεν ξέρω να υποδιαιρώ με τέτοια μαεστρία τα διάφορα μέρη του λόγου, που να τους δίνω φως και σκιά· δεν είμαι ζωγράφος. Ούτε με νεύματα και κινήσεις ξέρω να εκφράζω τις ιδέες και τις σκέψεις μου· δεν είμαι χορευτής. ΞΕΡΩ ΟΜΩΣ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΩ ΜΕ ΤΟΥΣ ΗΧΟΥΣ· ΕΙΜΑΙ ΜΟΥΣΙΚΟΣ! Mannhein 1777 [ATTACH=full]1050[/ATTACH] [ATTACH=full]1051[/ATTACH] [ATTACH=full]1052[/ATTACH] Ο Μπετόβεν σε νεαρή ηλικία (Εθνική Βιβλιοθήκη, Βιέννη) «Να θυμάστε αυτόν το νέο. Μια μέρα ο κόσμος θα μιλήσει γι’ αυτόν» W. A. Mozart, Βιέννη 1787 Νίκος Φ. Καμπάνης Ο Θεός ΑΠΟΛΛΩΝ Πέθανε στις 5 Δεκεμβρίου του 1791 και Αναλήφθηκε στους Ουρανούς στις 26 Μαρτίου του 1827 ΑΘΗΝΑ 2001 [ATTACH=full]1053[/ATTACH]Η Ανακάλυψη ενός ημιτελούς κονσέρτου του ΜότσαρτΒιέννη 1801, μια δεκαετία μετά το θάνατο του MOZART. [P]- Μα πώς θα παιχτεί αυτό; σκέφτηκε ο νεαρός Beethoven την ώρα που ήδη τα χέρια του αισθάνονταν το βάρος από τα ιερά χειρόγραφα του κοντσέρτου σε D-minor για πιάνο και ορχήστρα του Wolfgang Amadeus Mozart που περιεργαζόταν εδώ και αρκετή ώρα.[/P][P]- Αλήθεια, αυτή η cadenza έχει για πάντα χαθεί; ρώτησε το συνομιλητή του.[/P][P]- Μάλλον όχι, του απάντησε εκείνος, γιατί ο Sussmayer υποψιαζόταν, όταν τον ρώτησα, ότι μάλλον ποτέ δεν γράφτηκε.[/P][P]- Δηλαδή, τι θέλεις να πεις, ότι ποτέ δεν παίχτηκε το κοντσέρτο; ρώτησε ο έκπληκτος Beethoven.[/P][P]- Αντίθετα, παρουσιάστηκε στις 11 Φεβρουάριου του 1785 με τεράστια επιτυχία εδώ στη Βιέννη στο Mehlgrabe. Μάλιστα ήταν μπροστά και ο πατέρας του, ο Λεοπόλδος Mozart.[/P][P]- Και τότε πού είναι η cadenza;[/P][P]- Δεν κατάλαβες ακόμα; Ο Mozart, όπως πάντα τελευταία στιγμή δεν είχε προλάβει να ολοκληρώσει το γράψιμο, γιατί είχε επιπλέον να ελέγξει αν τα χειρόγραφα τπς ορχήστρας είναι όλα σωστά και, όπως κάθε φορά, είχε να μεταφέρει και το πιάνο του![/P][P]... Έτσι, ό,τι παρουσίασε εκείνο το βράδυ της 11ης Φεβρουαρίου του 1785 ήταν ένας αυτοσχεδιασμός της τελευταίας στιγμής. Ό,τι του βγήκε αυθόρμητα για το κοινό, εμπνεόμενος και από την παρουσία τού Πατέρα, στον οποίο ήθελε να δείξει ότι αξίζει ακόμα και τώρα που ζει παντρεμένος μακριά του, στη Βιέννη![/P]Cadenza: To μέρος ενός κονσέρτου στο οποίο ο σολίστας παίζει μόνος του και αυτοσχεδιάζει. [ATTACH=full]1059[/ATTACH][ATTACH=full]1054[/ATTACH]“ Amadeus “ Αθήνα, τέλη της δεκαετίας του '80 σε κάποιο σινεμά ενώ τελειώνει η ταινία Amadeus και πέφτουν “τα γράμματα” [P]- Άσε να φύγει πρώτα ο κόσμος, σταμάτησα τη Δώρα, θέλω να ακούσω αυτή τη θεϊκή μουσική μέχρι το τέλος.[/P] [P]Ο Milos Forman αποχαιρετούσε τους θεατές με τη Romance (Ρομάντζα) του δευτέρου μέρους αυτού του ίδιου κοντσέρτου, που ο Beethoven είχε κρατήσει στα χέρια του.[/P][P]Έμοιαζε με το Largetto του 2ου επίσης μέρους του κοντσέρτου για πιάνο και ορχήστρα No 26 KV 537. Ενός κοντσέρτου που παρουσιάστηκε τρία χρόνια μετά, το Φεβρουάριο του 1788.[/P] [P]Εδω και περίπου 150 χρόνια τα έργα του Mozart έχουν αποκτήσει ονοματεπώνυμο χάρη στην ταξινόμηση και καταγραφή που έκανε ο Βαρώνος von Koechel. Έτσι το άλλο που απασχόλησε τον Beethoven και λάτρεψε ο Forman ήταν το No 20 KV 466.[/P][P]Όσο για το No 26..., το 1981, μερικά χρόνια πριν την ταινία, βρισκόταν ανάμεσα σε μια συλλογή έργων Mozart που έλαβα όταν σπούδαζα στη Θεσσαλονίκη και άκουγα τα βράδια, όταν έπεφτα για ύπνο, αφήνοντας ανοικτό το κασετόφωνο που έπαιζε μέχρι να τελειώσει η κασέτα, αφού με είχε πάρει ο ύπνος. ΥΠΝΟΠΑΙΔΕΙΑ!..[/P][P]Παρ’ όλα αυτά το No 20 KV 466 το ηχογράφησα για πρώτη φορά την 1η Ιανουάριου του 2000. Ήταν με σολίστα τη Svetlana Stanceva στο πιάνο και διευθυντή της Ορχήστρας του Φεστιβάλ Mozart τον Alberto Lizzio.[/P][P]Τότε άρχισα να συνειδητοποιώ για πρώτη φορά ότι, όταν ο Mozart ήταν σε μεγάλη έμπνευση, αληθινό οίστρο, έγραφε δύο και τρία έργα του ίδιου τύπου μαζεμένα το ένα μετά το άλλο:[/P][P]To No 20 KV 466 είναι γραμμένο ακριβώς πριν από το εκπληκτικό εκείνο, το νευρώδες - που θα ζήλευε και ο Beethoven κοντσέρτο για πιάνο No 21 ΚV 467, μουσική υπόκρουση σε ταινία για μια γυναίκα, την Elvira Madigan.[/P][P]Παλιά ήξερα μόνο ότι εκείνες οι ανυπέρβλητες δύο τελευταίες του συμφωνίες, η No 40 KV 550 και η No 41 KV 551, γράφτηκαν μέσα σε τρεις βδομάδες, το καλοκαίρι του 1788: Η No 40 ολοκληρώθηκε στις 25 Ιουλίου και η No 41 στις 10 Αυγούστου. Και έχει ένα νεύρο ή No 41 που αργότερα κάποιος την αφιέρωσε στο ΔΙΑ και μέχρι σήμερα η συμφωνία αυτή ονομάζεται ''του Διός''..[/P][P]Και απορώ γιατί κάποιος άλλος στη No 40 διέκρινε μελαγχολία, αφού η λαμπρότητά της είναι μοναδική.[/P][P]Εμένα αυτή με προσέλκυσε, σαν αχτίνα φωτός, στο έργο του Mozart που το θεωρώ πηγή έμπνευσης.[/P][P]Και ήμουν 10 ετών, όταν μια παραλλαγή του πρώτου μέρους της στα χέρια του Μάνου Χατζηδάκη αποτέλεσε το “χασάπικο 40” με τη Δήμητρα Γαλάνη. Και ο στίχος του Νίκου Γκάτσου: “Ήλιε μου, Ήλιε μου βασιλιά μου...”.[/P][P]Μήπως άραγε αυτοί οι δύο Νεοέλληνες γίγαντες του ελαφρού τραγουδιού είχαν καταλάβει ότι η Συμφωνία No 40 KV 550 σε σολ ελάσσονα του Wolfgang Amadeus Mozart έχει σχέση με τον Ήλιο, το φως, δηλαδή το Φάος, το Φαέθωνα;[/P][P]Είναι δηλαδή η συμφωνία του ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ;[/P][ATTACH=full]1055[/ATTACH] Wolfgang Amadeus Mozart [P]Άλλα έργα του ίδιου τύπου που γράφτηκαν διαδοχικά εκτός από τις πέντε πρώτες συμφωνίες του έτους 1765 και τα τέσσερα πρώτα κονσέρτα για πιάνο ΚV 37, 39, 40 και 41 του 1767! - θυμίζουμε ότι ο Mozart γεννήθηκε το 1756 - είναι:[/P][P]Οι συμφωνίες No 16, No 17, No 18, No 19, No 20 και No 21 που παρουσιάστηκαν μεταξύ Μαΐου και Αυγούστου του 1772, και λίγο καιρό έπειτα τα Ντιβερτιμέντι No 3, No 4 και No 5 όπως και ένα ακόμα ανάμεσα στις συμφωνίες που προαναφέραμε.[/P][P]Μεταξύ 1 και 5 Οκτωβρίου του 1773 συνθέτει δύο συμφωνίες τη No 24 και τη No 25 (της αγωνίας).[/P][P]Όλα αυτά πριν κλείσει τα 18 του χρόνια![/P] [P]Στη συνέχεια,[/P][P]Από το Καλοκαίρι μέχρι το Φθινόπωρο του 1774 συνθέτει τις σονάτες - ο καλλιτέχνης μπροστά στο πιάνο μόνος του ενώπιον του κοινού - No 1, No 2, No 3, No 4 και No 5.[/P][P]Μεταξύ Ανοιξης και Καλοκαιριού του 1778 συνθέτει μαζεμένες γι’ αυτόν και την αδελφή του Nannerl τις σονάτες για πιάνο και βιολί No 18, No 19, No 20 και No 21. Και αυτά λίγο πριν φύγει για το Παρίσι με μόνη συνοδό τη μητέρα του.[/P][P]Και πόσο μεγάλο το χτύπημα της μοίρας...[/P][P]Εκεί η μητέρα, ταλαιπωρημένη από την περιήγηση, αρρωσταίνει, και θα πεθάνει τελικά αφήνοντας αυτό το μεγαλύτερο ταλέντο της μουσικής τόσο μα τόσο απαρηγόρητο...[/P][P]Μια μοναξιά και ένας θρήνος.[/P][P]Ένας θρήνος και ένα παράπονο που ο ακροατής αντιλαμβάνεται αμέσως στην αρχή της σονάτας No 8 KV 310...[/P][P]Και η μοναξιά του καλλιτέχνη που χάνει το στήριγμα, την αγκαλιά, το καταφύγιο...[/P][P]...το σπίτι τον περιμένει τώρα άδειο, αυτό το ξένο σπίτι στο Παρίσι.[/P][P]Αμέσως τις επόμενες μέρες σονάτες και μόνο σονάτες σε όλους τους τόνους: No 8 σε A minor, No 9 σε D major, No 10 σε C major, No 11 σε A major, No 12 σε F major, και No 13 σε B flatt major...[/P][P]... και θα περάσουν πάνω από έξι χρόνια, για να ξανασυνθέσει σονάτα: Τη No 14 KV 457 στις 14 Οκτωβρίου του 1784!..[/P][P]Βέβαια ενώ όλα αυτά τα έργα ο Mozart τα έφτιαξε το ένα μετά το άλλο, για έναν solo (μόνο) καλλιτέχνη μπροστά σε ένα πιάνο και τα οποία εκφράζουν τη μοναξιά του ίδιου, στον κατάλογο έργων του βαρώνου von Koechel (K.V.) είναι σκόρπια γιατί ίσως ανακαλύφθηκαν αργότερα.[/P][P]Γι’ αυτό έχουμε το No 7 KV 309, το No 8 KV 310, το No 9 KV 311 αλλά το No 10 KV 330, το No 11 KV 331, το No 12 KV 332 και το No 13 KV 333.[/P][P]Για τα κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα, για το No 11 έχουμε KV 413, για το No 12 έχουμε KV 414 και για το No 13 έχουμε KV 415 και επίσης την επιστολή προς τον πατέρα του της 28ις Δεκεμβρίου του 1782, όπου γεμάτος ελπίδα και ενθουσιασμό, περιγράφει ότι θα τα παρουσιάσει τον Ιανουάριο του 1783.[/P][P]Ακολουθούν το Χειμώνα του 1785 τα κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα που προαναφέραμε: No 20 - KV 466 και No 21 - KV 467.[/P][P]Θυμίζουμε τέλος τις συμφωνίες Νο 39 - KV 543, No 40 - KV 550 και No 41 - KV 551 του Καλοκαιριού του 1788 καθώς και κάποια άλλα έργα που τη στιγμή αυτή μου διαφεύγει το γεγονός ότι είναι της ίδιας κατηγορίας και γράφτηκαν διαδοχικά.[/P] [P]Θα επισημάνουμε παράλληλα ότι λίγο καιρό πριν πεθάνει ο Mozart έγραψε τρία έργα για φωνές και ορχήστρα: Δύο όπερες και ένα “επιθανάτιο”...[/P][P]Τις όπερες “Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΥΛΟΣ” KV 620 και “Η ΕΠΙΕΙΚΕΙΑ του (αυτοκράτορα) TITO” KV 621 και το ΡΕΚΒΙΕΜ ΚV 626, που μετά το θάνατό του συμπλήρωσε ευλαβικά ο μαθητής του FRANZ XAVER SÜSSMAYR.[/P] [ATTACH=full]1057[/ATTACH][ATTACH=full]1056[/ATTACH]Ένα Αστέρι γεννιέται [P].Στο Νο9 της Getreidegasse ενός στενού δρόμου του Σάλτσμπουργκ, ελάχιστα τετράγωνα μακρυά απ' τον καθεδρικό ναό και προς την κατεύθυνση της κεντρικής γέφυρας στον ποταμό SALZACH. Καλοκαίρι του 1756.[/P] [P]Ναι, ναι Ναννέρλ![/P][P]Επιδοκίμαζε σιωπηλά χτυπώντας τις μικρές του παλάμες ρυθμικά το μωρό των έξι μηνών, καθισμένο στο ειδικό καρέκλι.[/P][P]Άπλωνε έπειτα τα χεράκια του προς τις γωνίες, αγκάλιαζε την ξύλινη επιφάνεια που είχε μπροστά του, γύριζε το προσωπάκι του προς το πλάι, ακουμπούσε το αυτί και έκλεινε τα ματάκια.[/P][P]Ο ήχος, που έβγαζε το καινούργιο παιδικό βιολάκι της πανέμορφης πεντάχρονης Ναννέρλ -μια κατασκευή του 1735 του Andreas Ferdinand Mayer από το Σάλτσμπουργκ- καθώς και το κλαBεσέν (πρόγονος του πιάνου) τού μεγάλου κυρίου που προσπαθούσε να την καθοδηγήσει, τον χαλάρωνε.[/P][P]Όταν σταματούσαν, ξανασηκωνόταν.[/P][P]Παρατηρούσε κάθε λεπτομέρεια του μαθήματος. Άρχισε να αντιλαμβάνεται κάθε τι που ήθελε να δείξει ο μεγάλος στο κοριτσάκι. Γι’ αυτό επιδοκίμαζε με τη σκέψη του, αγωνιούσε, έμπαινε στο μυαλό της. Την παρακολουθούσε με τα ματάκια του και παρακαλούσε να μην ξανακάνει ούτε ένα λάθος![/P][P]Όχι βέβαια ότι αυτός ο εκπληκτικός «καλός μάγος» με τη μαύρη φορεσιά θα την μάλωνε! Άλλωστε ήταν τόσο τέλειος με τον τρόπο, που της μιλούσε και της έδειχνε!...[/P][P]Καμμιά φορά γύριζε και προς το μέρος του, για να του συλλαβίσει στοργικά: Πα-πά, πα-πά![/P][P]Όταν έκαναν διάλειμμα, τον σήκωνε από το καρέκλι, έβαζε ένα καθαρό πανί πάνω του και τον κάθιζε στα γόνατα του.[/P][P]- Εσύ, Θεόφιλε, δεν θα μου φύγεις...[/P][P]...Μη ζηλεύεις όμως! Όταν μεγαλώσεις θα σε μάθω και σένα μουσική.[/P][P]Έμπαινε τότε η γυναίκα του:[/P][P]- Δεν πιστεύω, Λεοπόλδε, ο μικρός να μη σας αφήνει να κάνετε μάθημα.[/P][P]- Αννα-Μαρία, το παιδί είναι απίθανο! Μας κοιτάζει με κάτι μάτια να! σα να θέλει να τραγουδήσει!...[/P][P]...Μόνο πρόσεχε μην είναι από την άλλη μεριά ανοιχτό κανά παράθυρο και το χτυπήσει το ρεύμα... Δεν θέλω, Άννα-Μαρία, να το χάσουμε και αυτό...[/P] [P]Είχε δεν είχε συμπληρώσει τους πρώτους οκτώ μήνες της ζωής του τώρα που τελείωνε το καλοκαίρι ο μικρός Βόλφγκανγκ-Γιόχαν-Χρυσόστομος-Θεόφιλος (=Γκότλιμπ στα Γερμανικά, Amadeo στα Ιταλικά, Amadeus στα Λατινικά), το τελευταίο παιδί του αρχιμουσικού Λεοπόλδου Μότσαρτ, και ασφαλώς δεν γνώριζε τα ονόματα των μελών της οικογένειάς του.[/P][P]Αντιλαμβανόταν όμως ότι το λαμπερό κοριτσάκι ήταν η Ναννέρλ και οι δύο μεγάλοι η μαμά και ο μπαμπάς. Αλλά ακόμα δεν ήξερε να μιλάει.[/P][P]Από την άλλη μεριά η στοργή και η αγωνία του Λεοπόλδου και της Άννας-Μαρίας, δηλαδή του μπαμπά και της μαμάς, προς την κόρη τους τη Ναννέρλ και to μωρό τους τον Βόλφγκανγκ δεν ήταν απλά παρορμητική σαν όλων των γονιών που έχουν το ένστικτο που η φύση τούς έχει προικίσει.[/P][P]Έζησαν ένα αβάστακτο δράμα: κατέβηκαν τέσσερις φορές στον Άδη αγκαλιασμένοι και ξαναγυρισαν, βουτηγμένοι στο δάκρυ και στην οδύνη.[/P][P]Από το 1747 που παντρεύτηκαν, μέχρι το 1755, μέσα σε οχτώ χρόνια, έχασαν τέσσερα παιδάκια και τους έμεινε μόνο η Maria-Anna-Walpurga που την φωνάζουν χαϊδευτικά «Nannerl».[/P][P]Γι’ αυτό ετούτοι οι χαροκαμμένοι γονείς, αυθόρμητα, ότι καλύτερο είχαν μέσα στην ψυχή τους θέλησαν να το προσφέρουν στο κοριτσάκι τους και αργότερα και στο αγοράκι τους όταν ήρθε.[/P][P]Και, για να μην τους το πάρει και αυτό ο Χάρος, του έδωσαν, ανάμεσα στ’ άλλα, και τ’ όνομα Θεόφιλος![/P][P]Ό,τι υλικό, ψυχικό και πνευματικό αγαθό διέθεταν το αφιέρωσαν με επιμονή, υπομονή και αγάπη στα παιδιά τους.[/P][P]Μουσικός ήταν ο πατέρας, μουσική με τον καλύτερο παιδαγωγικά τρόπο δίδαξε στα παιδιά του![/P][P]Περιοδείες στο εξωτερικό εκείνα, μαζί και οι γονείς όπου μπορούσαν. Ακόμα και η εξασθενημένη (και φιλάσθενη) μητέρα που άλλωστε σε κάποια καλλιτεχνική περιοδεία του αγαπημένου της Βόλφγκανγκ άφησε την τελευταία της πνοή από εξάντληση...[/P][P]Ήταν το αποκορύφωμα τής προσφοράς και της θυσίας των γονιών για τα παιδιά τους.[/P][P]Αλλά και το κλάμα εκείνο δεν πήγε χαμένο.[/P][P]Τα τέσσερα άλλα παιδάκια πήγαν κατευθείαν στην αγκαλιά του Χριστούλη.[/P][P]Και με τα μεγάλα τους μάτια όλο προσμονή άρχισαν να παρακαλούν Εκείνον να λυπηθεί επιτέλους τους άτυχους γονείς τους: Την γλυκύτατη μανούλα και τον ευσεβέστατο και φιλότιμο πατέρα, που είχε αναλώσει τη ζωή του στο να απαγγέλλει με τη χορωδία και την ορχήστρα του εκκλησιαστικούς ύμνους και λειτουργίες.[/P] [P]Και Κείνος μάζεψε τις τέσσερις ψυχούλες τους και τις ξανά- στειλε πίσω στη γη στις 27 Ιανουάριου του 1756.[/P][P]Τότε που γεννήθηκε ένα παιδί με μεγάλη ψυχή: Ο Wolfgang Amadeus Mozart![/P] [ATTACH=full]1058[/ATTACH] Πορτρέτο της οικογένειας Mozart, λίγο μετά το θιάνατο της Μητέρας, έργο του Τζ. Νέπομουκ Ντέλα Κρότσε, 1780 (Σάλτσμπουργκ, Mozarteum). [ATTACH=full]1061[/ATTACH]Ένας Συνθέτης θεόπνευστος [P].Και πάλι στη Βιέννη...[/P][P]O Beethoven στεκόταν αμίλητος πίσω από το παράθυρο κοιτάζοντας προς το χάος.[/P][P]O συνομιλητής του είχε φύγει· εδώ και λίγη ώρα ήταν μόνος.[/P][P]Στο χέρι του κρατούσε ακόμα την ίδια παρτιτούρα και την έσφιγγε με δύναμη.[/P][P]Ήταν σαν να έσφιγγε το χέρι του ίδιου του Mozart έχοντας συμφωνήσει ήδη σε κάτι οι δυο τους:[/P][P]Να ζητήσουν μαζί από το θεό κάποια χάρη.[/P][P]Για τον MOZART, να ζήσει περισσότερα χρόνια ώστε να προσφέρει στην Ανθρωπότητα περισσότερες μουσικές εμπνεύσεις και να δει και να απολαύσει επιτέλους τους καρπούς του μεγάλου του ταλέντου.[/P][P]Για τον BEETHOVEN, να πάρει εκείνα τα πολυπόθητα μαθήματα στο πλευρό του μεγαλύτερου ταλέντου της μουσικής, του Mozart, ελπίζοντας ν’ ανακαλύψει αν και πώς ο ίδιος θα μπορούσε να καλλιεργήσει το ταλέντο το δικό του, και ποια μυστικά κρύβει μια τέτοια αποκάλυψη.[/P] [P]Και ο Θεός τούς άκουγε με προσοχή!..[/P][P]Μόνο που το Mozart τον είχε πάρει ήδη κοντά του πολύ μακριά από τους ανθρώπους, τόσο που μετά από λίγο καιρό ούτε τον τάφο του δεν θα μπορούσαν να βρουν.[/P][P]Μάλιστα εκεί στους Υπέρτατους Ουρανούς τον είχε ήδη κατατάξει πρώτο Γενικό Μελωδό των Αγγέλων μπροστά κι από τον Bach !..[/P][P]Έτσι το πρόβλημα του Beethoven δεν θα λυνόταν παρά μόνο από τον ίδιο αν και μόνο αν μπορούσε ποτέ να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά, που έκρυβαν οι ατέλειωτες παρτιτούρες του Wolfgang Amadeus Mozart.[/P][P]Αν ίσως κατάφερνε ποτέ να ταξιδέψει στο Χρόνο μέσα από τις νότες του Mozart, να έφτανε τη στιγμή που εκείνος τις συνέθετε και έτσι να μπορούσε να έβλεπε πώς ένα ταλέντο ξεδιπλώνεται πάνω σ’ ένα χαρτί και πώς η έμπνευση τότε σκορπάει σαν χρυσόσκονη και διαχέεται στους αιώνες.[/P][P]Γι’ αυτό σ’ όλη του τη ζωή τάχτηκε στην υπηρεσία αυτού του σκοπού. Απομονώθηκε από τους ανθρώπους, κλείστηκε στον εαυτό του και άρχισε να γράφει.[/P][P]Τα πρώτα του έργα έμοιαζαν σαν να ήταν η συνέχεια των έργων ενός ανθρώπου που συνέθετε Συμφωνίες όπως “η του ΔΙΟΣ”.[/P][P]Αργότερα ξεπέρασε και αυτήν τη μεγαλοπρέπεια, θα ήταν ΤΑΓΜΕΝΟΣ σ’ αυτόν το σκοπο για όλη του τη ζωή. Ήταν ο ίδιος ο πρίγκιπας Tamino του ΜΑΓΙΚΟΥ ΑΥΛΟΥ που αναζητεί τα μεγάλα ιδανικα και την τελική αποθέωση.[/P][P]Ήταν δηλαδή σαν ο ίδιος ο Mozart να ζούσε και να συνέχιζε να δημιουργεί μέσα από τον Beethoven αυτά που κανείς δεν θα μπορούσε να ξεπεράσει.[/P][P]Και όταν ο Beethoven συνέθετε καινούργια κομμάτια, ο Mozart ήταν περήφανος για το Μεταφυσικό μαθητή του.[/P][P]Μάλιστα επειδή οι συχνότητες του Πιάνο-φόρτε είναι διαπεραστικές, όταν κανείς ασχολείται μέρα-νύχτα μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται προβλήματα ακοής μετά από χρόνια. Φαίνεται λοιπόν ότι τα εκπληκτικά έργα για πιάνο του Mozart, αλλά και εκείνα του ιδίου, άρχισαν να δημιουργούν ήδη πρόβλημα στην ακοή του νεαρού Ludwig van Beethoven.[/P][P]Ο Mozart το πρόσεξε αμέσως και εξέφρασε τη λύπη του στο Θεό.[/P][P]Εκείνος τον καθησύχασε λέγοντάς του ότι έτσι θα απομονωθεί ακόμα περισσότερο από τους ανθρώπους και θα μπορέσει τελικά να επικοινωνεί περισσότερο με τον ίδιο το θεό, και γι’ αυτό στο μέλλον για τις μελωδίες του οι άνθρωποι θα λένε πως είναι θεόπνευστες!![/P][P]Ο καημένος ο Beethoven όμως τις συζητήσεις αυτές που γίνονταν πίσω από την πλάτη του δεν τις ήξερε και, όταν κουφάθηκε τελείως, κάποια μέρα προσπαθώντας να ακούσει τις νότες από ένα πιάνο άρχισε να το χτυπάει με μίσος τόσο δυνατά, που εκείνο διαλύθηκε και απέμεινε εκείνος τόσο μόνος και απελπισμένος, νιώθοντας πραγματικά τέτοια απογοήτευση όση ο ίδιος ο Χριστός πάνω στο Σταυρό που έβλεπε τους ανθρώπους να τον προδίδουν και να τον εγκαταλείπουν.[/P] [ATTACH=full]1060[/ATTACH] O Ludwig van Beethoven το 1804, ελαιογραφία του W. J. Mähler. Ιστορικό Μουσείο της Βιέννης. [ATTACH=full]1090[/ATTACH]Η ψυχή, το πνεύμα και το σώμα [P]Σήμερα, που ανακάλυψε αυτό το περίφημο κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του W. A. Mozart, μαύρες σκέψεις άρχισαν να περνούν από το μυαλό του για την ίδια του τη ζωή.[/P][P]Θα μπορούσε να ήταν και ο ίδιος ένα παιδί θαύμα αν και ο δικός του ο πατέρας έκανε από πιο νωρίς γι’ αυτόν ό,τι και ο πατέρας του Mozart. Όμως ο δικός του είχε τη δυνατότητα;[/P][P]Ήταν, ας πούμε, αρχιμουσικός σε κάποια αυλή ευγενούς ή έστω αρχιεπισκόπου;[/P][P]Και τόσα αδέλφια! Ποιος θα τάιζε τόσα στόματα;[/P][P]Η κοινωνική τους θέση και η οικονομική επιφάνεια θα επέτρεπε στο νεαρό Λουδοβίκο να ασχοληθεί με τη μεγάλη του αγάπη, τη μουσική;[/P][P]Έχει φανεί λοιπόν μέχρι τώρα ότι μόνο για το Mozart προνόησε η θεία πρόνοια και για κείνον, αν και τόσο το ήθελε ο ίδιος, οι μέχρι τώρα εξελίξεις δείχνουν το ακριβώς αντίθετο:[/P][P]Οτι παρ’ όλο που ο πατέρας του τον έστειλε με τόσα όνειρα στη Βιέννη, τότε που ζούσε ο Mozart, ήλθε εκείνο το άσχημο παιχνίδι της μοίρας...[/P] [P]Στην αρχή ο δάσκαλος δεν έβρισκε ώρες για τα μαθήματα, γιατί ήταν η εποχή που άρχιζε να καταξιώνεται και στη συνείδηση του κόσμου, και οι παραγγελίες έρχονταν η μία μετά την άλλη. Δούλευε μέρα νύχτα να προλάβει.[/P] [P]Ήταν μια εποχή ρευστή. Όλα είχαν αρχίσει ν’ αλλάζουν. Η Γαλλική Επανάσταση είχε ξεσπάσει και μια θύελλα θα σάρωνε τα πάντα στην Ευρώπη σε λίγο καιρό.[/P][P]Στο Παρίσι, το μέρος όπου έχασε τη μητέρα του ο νεαρός Βόλφγκανγκ, η βασίλισσα Μαρία Αντουανέττα επρόκειτο να καρατομηθεί στη γκιλοτίνα. Ήταν η ίδια η μικρή πριγκηποπούλα που πριν από τριάντα χρόνια τον είχε σηκώσει όταν έπεσε από το πιάνο και εκείνος τη φίλησε. Ήταν η αδελφή του δικού του Βασιλιά: Του Αυτοκράτορα Φραγκίσκου Ιωσήφ της Αυστροουγγαρίας!..[/P][P]Του λάτρη αυτού των τεχνών στον οποίο είχε παρουσιάσει έργα του από τα πιο καλά όπως την “Αρπαγή από το Σεράι”, το 1782 και τους “Γάμους του Φίγκαρο”, το 1786.[/P][P]Όταν ο Αυτοκρατορας έμαθε ότι η αδελφή του έχασε το θρόνο της, κατέρρευσε και σε λίγο καιρό πέθανε από τη λύπη του.[/P] [P]Και στο Mozart ασφαλώς - που έζησε κάποιες στιγμές και από κοντά αυτά τα “υψηλά” ιστορικά πρόσωπα - έμελλε να δοθεί η παραγγελία για ένα μουσικό έργο, μια όπερα τέτοια, που να τιμά και τον ίδιο τον Ιωσήφ και να είναι κατάλληλο για τη στέψη του νέου Αυτοκράτορα.[/P][P]Καταπιάστηκε λοιπόν στην αρχή του 1791 και έφερε σε πέρας την όπερα:[/P][P]“Η επιείκεια του ΤΙΤΟ” του Ρωμαίου Αυτοκράτορα KV 621.[/P] [P]Παράλληλα ο Σίκανέντερ, ένας λαϊκός θεατράνθρωπος, που τον θαύμαζε, τον πίεζε να καταλάβει ότι η θέση του δεν είναι στα Παλάτια ανάμεσα στους ευγενείς, γιατί οι βασιλείς και οι πρίγκιπες μαζί με όλη τη Φεουδαρχία ανήκουν στο παρελθόν.[/P][P]Ο Σίκανέντερ εβλεπε το μέλλον. Είχε φαίνεται διεισδύσει η ματιά του σε κάποια ρωγμή του Χρόνου και προσπαθούσε να εντάξει το Mozart ανάμεσα στους συνθέτες του μέλλοντος.[/P][P]Να τον μετασχηματίσει σε μουσικό για το λαό, να τον πείσει να δημιουργεί έργα για την ανερχόμενη αστική τάξη![/P][P]Έργα που να μιλούν για κακούς βασιλιάδες που, παρά την όποια συμπάθεια που ίσως ο Mozart έκρυβε μέσα του, αυτοί δεν είναι παρά εκπρόσωποι του σκότους, της νύχτας, σε αντίθεση με την καινούργια κοινωνία που ξεπροβάλλει και έρχεται από το μέλλον σαν ακτίνα φωτός.[/P][P]Και έτσι γεννήθηκε η όπερα.[/P][P]“ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΥΛΟΣ” KV 620 στις αρχές φθινοπώρου του 1791.[/P] [P]Τον ίδιο καιρό, για τον εκκλησιαστικό χώρο, συνθέτει και το Motetto.[/P][P]“AVE VERUM CORPUS - Χαίρε η Αλήθεια” KV 618.[/P][P]Γιατί παρά την όποια εξέλιξη είχαν τα πράγματα με τον καταπιεστικό Αρχιεπίσκοπο Κολορέντο του Σάλτσμπουργκ, ο Mozart διατηρούσε ανέκαθεν με το Χριστιανισμό δεσμούς ευλάβειας.[/P] [P]Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, στο ίδιο διάστημα, για χάρη ενός πολύ καλού παιδικού του φίλου συνθέτει ένα από τα ομορφότερα κοντσέρτα για πνευστά στην Ιστορία της μουσικής:[/P][P]Το εκπληκτικό κοντσέρτο για κλαρινέτο και ορχήστρα KV 622.[/P] Δηλαδή, τους τελευταίους μήνες της ζωής του, ο Mozart συνέθετε μέρα νύχτα διχασμένος όχι από δύο, αλλά από τέσσερις αιτίες: Την αριστοκρατία και το παρελθόν που εκπροσωπεί, Τον λαό και τη νέα Κοινωνία που έρχεται από το μέλλον, Τη Χριστιανική πίστη και Την ανθρώπινη φιλία. Και, δυστυχώς για τον ίδιο, στην πορεία ήλθε να προστεθεί μια πέμπτη αξία ακόμη. Ο θάνατος!.. [ATTACH=full]1089[/ATTACH] [P]Αναλαμβάνει να συνθέσει παράλληλα και μια Νεκρώσιμη Ακολουθία - ένα ΡΕΚΒΙΕΜ!.. (KV 626).[/P][P]Και αν τα άλλα έργα ήταν ικανά να τον κάνουν να ξαναδεί τη ζωή του απ’ την αρχή, να βγάλει από μέσα του και να εκφράσει με νότες όλα τα διαφορετικά κομμάτια του εσωτερικού του κόσμου, αυτό το τελευταίο που ήρθε σαν μυστηριώδης παραγγελία τώρα, τη στιγμή που είχε για μια στιγμή ακόμα βγάλει την τρυφερή ψυχούλα του και την είχε εναποθέσει πάνω στις παρτιτούρες, τώρα που αφιέρωνε τον εσωτερικό του κόσμο στις μελλούμενες γενιές, ήταν ικανό το έργο αυτό να παρασύρει την ίδια του την ψυχή και να την πάρει μαζί του.[/P][P]Και άμα την ψυχή την παρασύρει ο θάνατος, το πνεύμα σταματάει να ανθίσταται και εξουθενωμένο το σώμα ακολουθεί στον Κάτω Κόσμο.[/P] 5 Δεκεμβρίου του 1791. [P]Μια μέρα πριν ο Santa - CLauss ξεκινήσει από τη Λαπωνία μέσα στη λαμπερή κόκκινη φορεσιά του με το έλκηθρο και τους Ταράνδους για να μοιράσει τα Χριστουγεννιάτικα δώρα στα παιδιά όλου του κόσμου!..[/P][P]... Πεθαίνει αυτό το αιώνιο παιδί - θαύμα που χάρισε στα παιδιά όλου του κόσμου το μεγαλύτερο δώρο[/P] τη ΜΟΥΣΙΚΗ. [ATTACH=full]1098[/ATTACH]Το περίπτερο του Theater auf der Wieden, “ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΥΛΟΣ’’. [P]Βιέννη, 1787.[/P][P]Στην αρχή ο δάσκαλος δεν έβρισκε ώρες για το μάθημα.[/P][P]Λίγο καιρό έπειτα ήλθε η επιστολή από τη Βόννη που έγραφε ότι η μητέρα αρρώστησε.[/P][P]Και, σαν να μην έφτανε αυτό, επιστρέφοντας αντάμωσε έναν πατέρα αλκοολικό και μια μάνα να αργοσβήνει.[/P][P]Και μετά...[/P][P]Όλα τέλειωσαν μετά.[/P][P]Απόμεινε ολομόναχος ο ίδιος να ταΐζει έναν ανήμπορο πατέρα και πέντε αδέλφια να έχουν την ανάγκη του και εκείνος να θέλει να τα βοηθήσει ακόμα και να μορφωθούν.[/P][P]Έσφιξε τη γροθιά, πήρε εκείνο το αυστηρό ύφος π ου όλοι μας γνωρίσαμε από τους ζωγραφικούς πίνακες, που τον αναπαριστούν, και όρμησε να παλέψει με τη ζωή!..[/P][P]- Ήταν ο ίδιος ο Ludwig van Beethoven με ψυχικές δυνάμεις, όπως φανερώνονται στην 5η συμφωνία του.[/P] [P]Αυτή τη δύσκολη περίοδο της ζωής του αναπολούσε σήμερα -δεκατέσσερα χρόνια αργότερα- σκεφτικός, προσπαθώντας να διακρίνει το άπειρο μέσα από αυτό το συννεφιασμένο παράθυρο.[/P][P]Και αναρωτιέται κανείς τι είναι προτιμότερο:[/P][P]Η ψυχική ευφορία της ανεμελιάς και η ευτυχία των ανθρώπων που δεν έχουν προβλήματα ή:[/P][P]Οι αναποδιές της ζωής και η πάλη για να ξεπεράσεις εμπόδια, που σε χαλυβδώνει και σε κάνει να προσφέρεις στους άλλους μέσα από τον καθημερινό αγώνα για την επιβίωση τη δικιά σου και των αγαπημένων σου προσώπων!..[/P] [P]Φόρεσε το πανωφόρι του, κτύπησε κατά λάθος με δύναμη την πόρτα πίσω του και τράβηξε κατά το Πράττερ.[/P][P]Στον δρόμο τα βήματά του τον έφεραν έξω από το “Freihauss auf der Wieden”, το θέατρο του Σίκανέντερ ακριβώς τη στιγμή που άρχισε να βρέχει. Και τότε θυμήθηκε πως εκείνες οι σκέψεις τον έκαναν να ξεχάσει να πάρει ομπρέλα.[/P][P]Η αυλή είχε ακόμη εκείνο το ξύλινο περίπτερο, και κάθησε στο σκαλοπάτι της εισόδου περιμένοντας να σταματήσει η βροχή για να γυρίσει πίσω.[/P] [ATTACH=full]1101[/ATTACH] Το περίπτερο που ο Μότσαρτ συνέθεσε τον “Μαγικό Αυλό”. [P]Παρατηρούσε με περιέργεια το “ψεύτικο” αυτό οικοδόμημα που του προσφερε ανέλπιστη προστασία, και η ματιά του άρχισε να ερευνά καποια γραμματα και σύμβολα που συνήθως τα παιδιά και οι νέοι χαρασσουν πάνω στις ξύλινες επιφάνειες.[/P][P]Ξαφνικά σταμάτησε σε μια ημερομηνία που ήταν εκεί κοντά: 7.9.1791.[/P][P]- “Τι ομοιομορφία! Αυτοί οι αριθμοί κάνουν κάποια παιχνίδια και είναι τόσο σπάνιοι.[/P][P]Όμως ας πούμε το 1801 δεν θα συναντήσει κάτι παρόμοιο, όπως οτιδήποτε σχετικό με μηδέν. Μάλλον!..[/P][P]Αν αναστρέψουμε τον προηγούμενο αριθμό πάμε μακριά στο μέλλον τότε που κανείς δεν θα με θυμάται ούτε κι αν είναι απόγονος συγγενούς μου:[/P][P]9 Ιουλίου του 1971...    9.7.1971[/P][P]Ενώ τον Mozart, όσο οι άνθρωποι πιστεύουν στο Θεό κάποια λειτουργία του θα ακούγεται, και τότε θα ευφραίνεται η ψυχή των πιστών και θα αγαλλιάζει ο Κύριος!..[/P][P]Ίσως και κάποια κοντσέρτα, αν βέβαια βρεθούν ολοκληρωμένα... Α! και καμιά Όπερα...[/P][P]Κοίτα να δεις σύμπτωση.[/P][P]Αυτά τα γράμματα κάτω από την ημερομηνία:[/P] [ATTACH=full]1096[/ATTACH] [P]Και αμέσως από κάτω κάτι σβησμένο...[/P][P]Αν θυμάμαι καλά, σ’ αυτό το θέατρο πρωτοπαίχτηκε “Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΥΛΟΣ” η τελευταία του όπερα και από ό,τι νομίζω Σεπτέμβρης (9ος) του 1791 ήταν ο μήνας που ολοκληρώθηκε.[/P][P]...Είναι δικά Του!”[/P] [P]Εκείνος τον κοίταζε από ψηλά και χαμογελούσε. Αν έπαιρνε ανθρώπινη διάσταση, θα έγερνε το κεφάλι πάνω στην παλάμη του νοσταλγικά προσπαθώντας ν’ αναπολήσει:[/P][P]Όχι δεν ήταν δικά του...[/P] [P]Εκείνη την ημέρα έφτασε πολύ πρωί.[/P][P]Δεν είχε κοιμηθεί, αλλά στον Εμμάνουελ Σίκανέντερ είπε ψέματα ότι έπεσε εγκαίρως για να έρθει νωρίς να “πιάσει δουλειά”. Εκείνος χάρηκε γιατί έτσι το λιμπρέττο δεν θα πήγαινε χαμένο και αυτό το “Singspiel” θα ανέβαινε.[/P][P]Σε λίγη ώρα καθώς πέρναγε έξω από τα “αυτοκρατορικά παλάτια” της ξύλινης “παράγκας”, περίπτερο δηλαδή το οποίο είχε παραχωρήσει στον Mozart στην αυλή του θεάτρου, άκουσε εκείνον να τραγουδάει τους στίχους που του είχε γράψει για τον ρόλο του Παπαγκένο:[/P] Der Vogelfänger bin ich ja, Stets lustig, heissa, hopsassa! Ich Vogelfänger bin bekannt Bei alt und jung im ganzen Land . Ο “Πουλο-κυνηγός” είμαι εγώ Πάντα παιχνιδιάρης ωπ λαλά! Είμαι γνωστός “πουλο-κυνηγός” Στους γέρους και στους νέους όλης της χώρας. Και κούναγε το κεφάλι του όσο το τραγουδούσε ρυθμικά μπρος-πίσω γράφοντας εκείνη την ώρα κάτι άλλο. Είχε κολλήσει στον ίδιο ρυθμό. Όταν επιτέλους κατάλαβε την παρουσία του Σίκανέντερ στο πλατύσκαλο, του χαμογέλασε. [ATTACH=full]1099[/ATTACH]“Der Vogelfänger bin ich ja...”, ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΥΛΟΣ από το θέατρο Μαριονέτας του Σάλτσμπουργκ.[P]Και κείνος φεύγοντας στην αναζήτηση του πριονιού κάτι που θα ‘κόβε για τα σκηνικά, πρόσεξε τα κοτόπουλα, τις κλώσσες και το κοκκόρι της αυλής να κάνουν την ίδια ρυθμική κίνηοη πάνω-κάτω τσιμπολογώντας και πίνοντας νεράκι.[/P][P]Ήταν τόσο χαρούμενος ο Σίκανέντερ και ηδη άρχισε να καθοδηγεί στην πρόβα του φλάουτου τον Μπένεντικτ Σακ, που πάντα ερχόταν από νωρίς ενθουσιασμένος που θα έπαιζε τον πρωταγωνιστή πρίγκιπα Ταμίνο.[/P][P]Στη συνέχεια άρχισε να “τραγουδάει” με κλειστό στόμα τους μελωδικούς μυκηθμούς στο σημείο που η νεράϊδα έχει αφαιρέσει την ομιλία του Παπαγκένο, δίνοντας το σύνθημα για τo ντουέτο Ταμίνο-Παπαγκένο, που ακολουθεί την πρώτη εμφάνιση της Βασίλισσας της Νύχτας, αφού βέβαια η νεράιδα ελευθερώνει εν τω μεταξύ το λουκέτο από το στόμα του. [/P] [ATTACH=full]1100[/ATTACH] Ο Mozart σε στιγμές αυτοσυγκέντρωσης και δημιουργίας. [P]Δεν είχαν προλάβει να ολοκληρώσουν και εμφανίζονται τα κορίτσια του θιάσου.[/P][P]Η 17χρονη Άννα Γκότλιμπ, ικανή να εμπνεύσει έρωτα και στο πιο αδιάφορο αρσενικό, πρώτη-πρωτη. Ιδανικό knabe (ξωτικό) μέχρι πριν λίγο καιρό.. , έχει μεγάλη ανάπτυξη τελευταία, πήρε μπόι.[/P][P]Και ο Σίκανέντερ, για να της τραβήξει την προσοχή:[/P][P]- “Δεν παίζεις με τα τρία knaben. θα πάρεις άλλο ρόλο”.[/P][P]- “Σιγά μη με βάψεις μαύρη και παίξω τον Μονόστατο”!..[/P][P]Γέλασε από το Βάθος ο Καρλ Λούντβιχ Γκίζεκε, ποιητής και ο ίδιος, με τρανταχτά γέλια παρά τη λεπτή του φωνή.[/P][P]- “Μονόστατε, δεν σου παίρνουμε το ρόλο”; τον ειρωνεύτηκε ο Σίκανέντερ. Και συνέχισε:[/P][P]- “Σκέφτομαι να παίξεις την Παμίνα”, γυρίζοντας απότομα την ίδια στιγμή προς την τσαχπινούλα την Άννα Γκότλιμπ. “Άλλωστε είσαι η μόνη που έχεις το ίδιο όνομα με τον Mozart...[/P][P]...Ξέρεις το Amadeus στα Γερμανικά σημαίνει Γκότλιμπ!”, και της έδειξε, κάνοντας νόημα με το φρύδι του, προς το ξύλινο περίπτερο ότι ο συνθέτης ήταν ήδη εκεί.[/P][P]Εκείνη δεν έχασε την ευκαιρία, χώθηκε αθόρυβα “στην Παράγκα”, πήγε πίσω από τον Mozart, που ήταν απορροφημένος και τον φίλησε κάτω από την κοτσίδα έτσι που εκείνος ξαφνιάστηκε.[/P][P]Ο Σίκανέντερ έκανε έναν μορφασμό δυσφορίας προς τον Μπένεντικτ Σακ γιατί δεν φίλησε εκείνον.[/P][P]Τα αλλα κορίτσια του θεάτρου γέλαγαν πειραχτικά.[/P][P]Πήρε κάτι αιχμηρό και άρχισε να χαράζει στο έξω μέρος την ημερομηνία και τα άλλα που ήθελε να γράψει.[/P][P]Ο Mozart σηκώθηκε να δει.[/P][P]Αυτή κρύφτηκε πετώντας κάτω το σουγιά.[/P][P]Τον πήρε εκείνος και άρχισε να σβήνει. Πριν προλάβει όμως, πέρασε σαν σίφουνας πίσω του τραβώντας του την κοτσίδα. Γύρισε να την πιάσει και ξέχασε να σβήσει τα υπόλοιπα.[/P][P]Κίνησε τότε για το γραφειάκι γελώντας γιατί ήξερε ότι τα κορίτσια έκαναν οτιδήποτε για να τον διασκεδάσουν.[/P][P]Δεν πέρασαν πέντε λεπτά ησυχίας, είχε αρχίσει να γράφει και νά ‘σου πάλι:[/P][P]- “Πιάσε μας, πιασε μας”, και πλησίαζαν όλο και πιο κοντά.[/P][P]Έκανε δήθεν ότι αδιαφορούσε και μόλις έφτασαν σε απόσταση βολής όρμησε να την αρπάξει από το χέρι.[/P][P]Είχε βαρήνει όμως τώρα τελευταία, γλίστρησε και έπεσε.[/P][P]- “Το γόνατό μου”![/P][P]- “Να σ’ το κάνω μάκια να περάσει”![/P][P]- “Άμα σου βγάλω το μαλλί τρίχα-τρίχα, θα φτιάξω μια καινούργια περούκα”!..[/P] [P]Τώρα που η βροχή είχε σταματήσει, ο Beethoven άρχισε να περιεργάζεται τόσο το περίπτερο όσο και το θέατρο εξωτερικά.[/P][P]Ένας χοντρός κύριος που ερχόταν με κάτι κλειδιά προσφέρθηκε ευγενικά:[/P][P]- “Θα ανοίξω, αν φοβάστε τη βροχή που θα ξαναρχίσει, μπορείτε να περιμένετε μέσα”. Ήταν ο ίδιος ο Σίκανέντερ![/P][P]- “Ευχαριστώ, προλαβαίνω να γυρίσω πίσω, μένω κοντά. Αν δεν είχα ξεχάσει την ομπρέλα μου, θα μπορούσα να ολοκληρώσω τον σημερινό μου περίπατο φτάνοντας μέχρι το Πράττερ”.[/P] [ATTACH=full]1120[/ATTACH][ATTACH=full]1097[/ATTACH] [ATTACH=full]1112[/ATTACH]1781. Ένα βήμα προς την Ελευθερία ή πως γεννήθηκε η όπερα “ΑΡΠΑΓΗ απ’ το ΣΕΡΑΪ’’ [P]Η επόμενη μέρα επεφύλαξε πολλές εκπλήξεις στον μεγάλο Μουσουργό.[/P][P]Άνοιξε το παράθυρο, και το δωμάτιο πλημμύρισε από τις ακτίνες του Ήλιου που έκανε τη Βιέννη να λάμπει και τη διάθεση των ανθρώπων να φτεροκοπά.[/P] [P]Ο πονοκέφαλος του στενόχωρου βροχερού χτεσινού απογεύματος έφυγε μακριά.[/P][P]Ντύθηκε με όρεξη, φόρεσε το κόκκινο φουλάρι του - αυτό το ίδιο της γκραβούρας -, πήρε μαζί του άδειες παρτιτούρες για να γεμίσει με νότες αξεπέραστες, κάμποσο ξυσμένα μολυβιά, ένα κοπίδι για αργότερα και, ασφαλώς, ψωμί για να ταΐσει τα πλάσματα του θεού που κάτι θα είχαν να του τραγουδήσουν, και κίνησε για το Πράττερ.[/P][P]Σήμερα την πόρτα κυριολεκτικά την “κούμπωσε” απαλά.[/P][P]- “Να περάσω πάλι από το “Theater auf der Wieden”. Παρέλειψα να πάρω χτες ένα πρόγραμμα”.[/P][P]Και έστριψε τη γωνιά του δρόμου σφυρίζοντας μια μελωδία.[/P] Την ώρα που συζητούσε με τον υπάλληλο του γκισέ, ακούστηκε η φωνή του χοντρού κυρίου που περνούσε προς τα έξω. - Ένα εισιτήριο από μένα στον νεαρό κύριο δωρεάν είναι ταλαντούχος μουσικός και μαθητής του Χάυδν!..[ATTACH=full]1107[/ATTACH] ΙΩΣΗΦ ΧΑΥΔΝ (1732 - 1809) « Σαν τίμιος άνθρωπος σας λέγω, μπρος στο θεό ότι ο γυιός σας είναι ο πιό μεγάλος συνθέτης απ’ όσους γνωρίζω προσωπικά ή ονομαστικά. Έχει γούστο, αίσθημα, και κατέχει την πιο τέλεια επιστήμη της μουσικής σύνθεσης ». Απευθυνόμενος προς το Λεοπόλδο Μότσαρτ στις αρχές του 1785[P]- Εμμάνουελ Σίκανέντερ, διευθυντής ίου θεάτρου! συστήθηκε.[/P][P]- ΛούντΒιχ φαν ΜπέετόΒεν, μένω υπόχρεος.[/P][P]Ο Σίκανέντερ τη στιγμή εκείνη ξαναγύριζε πίσω από την είσοδο του θεάτρου με την αγωνία ζωγραφισμένη στο πρόσωπο και έχοντας ρίξει μια καχύποπτη ματιά στο δρόμο.[/P][P]Παίρνω το θάρρος να ρωτήσω, πάντα τόσο ευγενικός είστε με τους μουσικούς; Διότι και χτες που έβρεχε προσπαθήσατε να μου προσφέρετε εγκάρδια τη φιλοξενία σας.[/P][P]- Νεαρέ μου, τους μουσικούς και γενικά τους καλλιτέχνες τους θαυμάζουμε και τους αγαπάμε, γιατί αυτοί μας δίνουν το ψωμί που τρώμε...[/P][P]... Βλέπεις τι γίνεται κάθε φορά που ανεβάζω και θα ξανα- ανεβάζω “ΜΑΓΙΚΟ ΑΥΛΟ”. Ένα περίεργο πράγμα... Δεν προλαβαίνουμε να κόβουμε εισιτήρια...[/P][P]... Καλή του ώρα εκεί που βρίσκεται ο Δάσκαλος![/P] [ATTACH=full]1108[/ATTACH] Emanuel Schikaneder (1.9.1751 - 21.9.1812) από χαλκογραφία του Philipp Richter.- Ξέρετε παρ’ ολίγον θα ήμουν μαθητής του, αλλά η μοίρα το θέλησε... ... Πείτε μου αλήθεια, ήταν τόσο “πνιγμένος” στις υποχρεώσεις; Έπαιρνε διαφορετικές παραγγελίες συγχρόνως; - Ας τα, τον πέθαναν τον Χριστιανό! Δούλευε μέρα-νύχτα. Και ποιό το αποτέλεσμα; Όλοι χαμένοι βγήκαμε. Αν κουραζόταν λιγότερο, θα ζούσε περισσότερο... ... Ένα ακόμα Singspiele να μου ‘φτιάχνε, θα έφτανε να ζήσουν και τα εγγόνια μου!.. ... Αλλά να σ’ αφήσω, αγαπητέ μου, γιατί μέσα με περιμένουν επισκέψεις. Έτεινε το χέρι του ο ΜπετόΒεν πρώτος, έτοιμος για να φύγει, αλλά εκείνος άλλαξε γνώμη. Για μισό λεπτό... ... Μέσα είναι ένας φίλος του Mozart που έρχεται και από το μακρινό παρελθόν και από άλλη χώρα!.. ...Έχεις την καλοσύνη να μείνεις ώστε να με Βοηθήσεις σχετικά με όσα αυτός ρωτάει; Μουσικός είσαι, κάτι θα έχεις ακούσει στον κύκλο σου. [P]Προχώρησαν στο εσωτερικό του θεάτρου, όπου σε ένα απο τα καλύτερα καμαρίνια με διαμόρφωση γραφείου τον περίμενε ένας Τούρκος - όπως εξήγησε στον ΜπετόΒεν και φανέρωνε η στολή- αξιωματικός!..[/P][P]Ο Σίκανέντερ έδειχνε πελαγωμένος και μάλλον από αμηχανία κράτησε το νεαρό μουσικοσυνθέτη ψάχνοντας για κάποιο στήριγμα, ίσως και για να δείξει ότι περιστοιχίζεται από ταλαντούχους σπουδαίους ανθρώπους.[/P][P]Βέβαια η κίνηση αυτή του Σίκανέντερ, μάλλον σαν τυχοδιωκτισμός μπορεί να χαρακτηριστεί, αφού ο νεαρός Λουδοβίκος ούτε έζησε κοντά στον Mozart, ήταν πολύ νεώτερος, ελειψε από τη Βιέννη για μεγάλο χρονικό διάστημά, είναι ένας κλειστός χαρακτήρας, -δεν κάνει συνεπώς συζητήσεις- και έτσι, περισσότερα θα μάθαινε παρά θα έλεγε στους συνομιλητές του.[/P][P]Γι’ αυτό οι “εθιμοτυπικές” του αντιρρήσεις ήταν ελάχιστες και έμεινε “όλος αυτιά” και με ένα ύφος απορίας ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του.[/P][P]Εξοχότατε, έκπληξη! Εχω να σας συστήσω έναν από τους διαδόχους του Mozart:[/P][P]Ludwig van Beethoven.[/P][P]- Κωνσταντίν Χαραλάμπ Σφέτσος του στρατού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας καταγόμενος από το Patraso, όπως αρέσει να ονομάζουν οι Λεβαντίνοι την ιδιαίτερη πατρίδα μου![/P][P]Και συνέχισε:[/P][P]- Είναι η δεύτερη φορά που θα διαμείνω για μεγάλο διάστημα στην πανέμορφη πρωτεύουσα της Αυστροουγγαρίας...[/P][P]... Εσείς είστε από εδώ κοντά, νεαρέ μου;[/P][P]- Από τη μακρινή Βόννη, νομίζω! πετάχτηκε ο Σίκανέντερ και γυρίζοντας προς τον ΜπετόΒεν συντόμευσε τις συστάσεις του Τούρκου.[/P][P]- Ο εξοχότατος είναι στρατιωτικός ακόλουθος της πρεσβείας της Πύλης τώρα, ενώ παλιότερα είχε φοιτήσει στη Στρατιωτική σχολή του Μονάχου και το διάστημα εκείνο δεν άφηνε ευκαιρία να επισκέπτεται τη Βιέννη. Είναι λάτρης της Μουσικής.[/P][P]Και συνέχισε ο “Κωνσταντίν-Πασσάς” σε άπταιστα γερμανικά:[/P][P]- Δεν μπορεί να χωρέσει στο μυαλό μου ότι αυτός ο Άνθρωπος δεν υπάρχει πια...[/P][P]... Είμαι εδώ και μια βδομάδα στη Βιέννη, ρωτάω δεξιά, ρωτάω αριστερά, άλλα λέει ο ένας, άλλα ο άλλος. Κατέληξα τελικά εδώ που τον είχα συναντήσει τελευταία φορά, πριν αναχωρήσω για την πατρίδα.[/P][P]- Για να βάλει εμάς σε μπελάδες! διέκοψε ο Σίκανέντερ, θέλοντας να διασκεδάσει γελώντας την αγωνία του, και συνέχισε...[/P][P]... Μας ήρθε πριν μια ώρα χωρίς συνοδεία και ίσως χωρίς η ακολουθία του να γνωρίζει τίποτε![/P][P]Κοίταξε ο Τούρκος προς την έξοδο παίρνοντας ένα, προσωρινά μόνο, καχύποπτο ύφος και θέλοντας να δείξει ότι μπροστά στην Τέχνη το πρωτόκολλο δεν έχει θέση, συνέχισε:[/P][P]- Θα ανέβαζαν, γύρισε προς τον ΜπετόΒεν, μετά από λίγες μέρες μιαν Όπερα - Singspiele στα Γερμανικά - σε τούτο δω το θέατρο μαζί ο Mozart και ο κύριος Εμμάνουελ, για την οποία είχαν δώσει και οι δύο την ψυχή τους...[/P][P]... Ο ένας απ’ ό,τι μου είχε εκμυστηρευτεί, εμφανιζόταν μέσα από τους πρωταγωνιστές του στη σκηνή:...[/P][P]... Η ανθρώπινη διάσταση του Mozart εμφανιζόταν σαν πρίγκιπας Ταμίνο και μάλιστα μετά το θάνατό του στον άλλο Κόσμο όπου επρόκειτο να περάσει από διάφορες δοκιμασίες, πριν οδηγηθεί στη θέωση!..[/P][P]... Τον πρώτο που συναντούσε στον άλλο Κόσμο ήταν ο Παπαγκένο - ο άνθρωπος πουλί -, το πνεύμα του δηλαδή, που όλη του τη ζωή συνέλεγε πουλιά, εμπνεύσεις δηλαδή, και τις παρέδιδε για “ένα κομμάτι ψωμί” στους ευγενείς (νεράιδες - ακόλουθες της βασίλισσας της νύχτας).[/P] Ο Μπετόβεν είχε καταπιεί τη γλώσσα του, ο Σίκανέντερ παρακολουθούσε με μάτια υγρά! Για τον Mozart, ψηλά στους ουρανούς, η συνάντηση είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον ευθύς εξ αρχής. Άλλωστε τα τρία πρόσωπα αυτά είχαν να του θυμίζουν τρία διαφορετικά κεφάλαια της ζωής του: Ο Τούρκος, το παρελθόν και τη μεγάλη του φήμη. Ο Σίκανέντερ, κάποιες ευτυχισμένες στιγμές πριν το τέλος και Ο Μπετόβεν, το μέλλον της Μουσικής, ακόμη και της δικής του! Εν τω μεταξύ ο αξιωματούχος συνέχισε να περιγράφει: - Τούτος εδώ - δείχνοντας τον Σίκανέντερ - σκηνοθέτησε, δημιούργησε μεγάλο μέρος της υπόθεσης και των στίχων, θα έπαιζε τον ειδικό ρόλο του Παπαγκένο... ... Πόνεσε την όλη υπόθεση περισσότερο απ ’ όλους!.. [P]Τη στιγμή αυτή ο Σίκανέντερ διέκοψε συγκινημένος για να σταθεί σ’ ένα στιγμιότυπο της τότε απρόσμενης παρουσίας τού συνομιλητή του που του ήρθε στο μυαλό.[/P][P]- Τώρα τα θυμάμαι όλα...[/P][P]... Ήσασταν την ημέρα που είχε τσακωθεί με την Αλόισα την κουνιάδα του...[/P][P]... Και μάλιστα μπορώ να σας πω ότι εσείς φταίγατε![/P][P]Άφωνοι οι άλλοι!...[/P][P]Και συνέχισε βγάζοντας από μέσα του έναν χείμαρρο, που ξεπήδησε από τη μνήμη.[/P][P]- Ήσασταν κι εσείς μαθητής του και μάλιστα σαν παιδί από παλιά, δεν θυμάμαι τι μου είχε πει, να δεις...[/P][P]...Σάλτσμπουργκ, Μιλάνο, Ρώμη...[/P][P]Γέλασε τρανταχτά ο Κωνσταντίν:[/P][P]- Στο Σάλτσμπουργκ βέβαια! Για μικρό διάστημα όμως.[/P][P]Όταν ο Mozart έμεινε κάποτε στη Ρώμη, στη Μπολώνια, στο Μιλάνο ή όπου αλλού, ήμουν δεν ήμουν “γεννητούρι” και η συνάντηση εκεί, αν έγινε, θα ήταν μάλλον όταν ο πατέρας ο δικός μου παρακολουθούσε τις συναυλίες του Mozart - παιδί θαύμα - και γνωρίστηκε με τον πατέρα του, τον, αν θυμάμαι καλά, Λεοπόλντο...[/P][P]... Ξέρετε και ο πατέρας μου ο Χαραλάμπ ήταν αξιωματούχος, αποσπασμένος στη Λομβαρδία σαν Στρατιωτικός ακόλουθος...[/P][P]... Είχα δεν είχα περάσει τα δέκα όταν εκείνος, επειδή ίσως ήταν ο πιο μορφωμένος αξιωματικός της Πύλης, στάλθηκε στη Στρατιωτική σχολή του Μονάχου για μετεκπαίδευση...[/P][P]... Τότε μας πήρε μαζί του, όλη την οικογένεια...[/P][P]... Μάλιστα σαν λάτρης της μουσικής και των τεχνών και επειδή υπήρξε μια φιλική οικογένεια, που ποτέ δεν έμαθα αν ήταν μακρινοί συγγενείς, μας εγκατέστησε σ’ εκείνο το εκκλησιαστικό κρατίδιο του Σάλτσμπουργκ. Και ερχόταν όσο πιο τακτικά μπορούσε για να μας βλέπει...[/P][P]... Θα γνωρίζετε βέβαια ότι οι Στρατιωτικοί μένουν παντα σε κοιτώνες ακόμα και αν “σπουδάζουν”...[/P][P]... Φαίνεται θα επεδίωξε συνάντηση με τον πατέρα τού κυρίου Mozart και εκείνος παρά τη διαφορά θρησκεύματος κατάφερε να με βάλει στην παιδική χορωδία, που εικοσάχρονος τότε διηύθυνε ο ίδιος...[/P][P]... Τα χρόνια πέρασαν, αλλά όταν τον συνάντησα εδώ μόλις με είδε με αναγνώρισε και δάκρυσε.[/P] [P]Και δεν δάκρυσε μόνο τότε, γιατί και τη στιγμή αυτή άρχισε να φέρνει στη θεϊκή του μνήμη γεγονότα, που κανείς από τους τρεις δεν ήξερε και ποτέ δεν θα μάθαιναν.[/P][P]Όταν επρόκειτο να “το σκάσει” από τον Αρχιεπίσκοπο Κολορέντο του Σάλτσμπουργκ καθ’ οδόν προς τη Βιέννη, σ’ όλη τη διαδρομή έφερνε στο μυαλό του μιαν όπερα που θα ‘θελε να συνθέσει με θέμα αυτή την “Απόδραση”.[/P][P]Και ο Αξιωματικός εκείνος ο Χαραλάμπ με το παιδί του τον Κωνσταντίν του είχαν δώσει την ιδέα:[/P][P]Είχε ακούσει κάποιες ιστορίες της ανατολής, όταν μια φορά γευμάτισαν μαζί. 0 δικός του ο αγαπημένος ο πατέρας ο Λεοπόλδος ρώταγε το φίλο του τον Χαραλάμπ την ώρα που εκείνος κράταγε στα πόδια του το μικρό Κωνσταντίν.[/P][P]Πρέπει να ήπιε ο Τούρκος περισσότερο απ’ ό,τι θα ‘πρεπε από εκείνο το υπέροχο γερμανικό κρασί, που μπόλικο φρόντισε να έχει ο πατέρας - άντε και βίβα Βάκχους -, γιατί άρχισε να λέει πραγματα που μάλλον δεν αρμόζουν σε Τούρκο Αξιωματικό της μεγάλης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[/P] [P]Στην αρχή μας τράβηξε την προσοχή ομολογώντας ότι το γυιό του κανονικά απαγορευόταν να του δώσει αυτό το όνομα· αφού έτσι ονομαζόταν ο παλιός Βασιλιάς της πρωτεύουσας Ισταμπούλ πριν την πάρει ο πορθητής και που μέχρι τότε ονομαζόταν Κωνσταντινούπολη. Και μάλιστα εκείνος ο ηρωϊκός Βασιλιάς, που έπεσε υπερασπιζόμενος τα τείχη της Πρωτεύουσας, ξεκίνησε κάποτε από την ιδιαίτερη πατρίδα τη δίκιά τους, το Μωριά![/P][P]Αμέσως μετά άρχισε να τους περιγράφει για μια περίεργη κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στα δυτικά όρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ευθύς εξ αρχής, από την εποχή δηλαδή του Μωάμεθ του πορθητή, τα χρόνια ακόμα και πριν την πολιορκία της Βιέννης.[/P][P]Οι Βενετσιάνοι πάλευαν μόνοι τους να κρατήσουν κάποια στηρίγματα στην ανατολική Μεσόγειο.[/P][P]Η εξάπλωση των Οθωμανών ήταν ραγδαία, και γι’ αυτό κατόπιν καποιας συμφωνίας τούς απέμεινε ένα τελευταίο νησί στα δυτικά του Μωρέως. Το Ζάντε.[/P] [P]Είχαν αρχηγό το Βενέδικτο Πεσάρο λίγο πριν το 1500, όταν πήραν την απόφαση να αρχίσουν να απελευθερώνουν μερικά χρήσιμα γι’ αυτούς εδάφη από τον Τουρκικό ζυγό.[/P][P]Την εποχή λοιπόν που οι Σπανιόλοι έστελναν Γενουάτη - Ιταλό δηλαδή-, να ανακαλύψει την Αμερική, τον Χριστόφορο Κολόμβο, ο Βασιλιάς Φερδινάνδος και η Ισαβέλλα έστελναν έναν αληθινό Ισπανό να ενισχύει τον Pessaro στις επιχειρήσεις της Γαληνοτάτης δημοκρατίας κατά των Τούρκων:[/P][P]Τον Gonzalo Fernandez de Cordoba, ηρωική φυσιογνωμία για τους Ισπανούς, με το όνομά του να συνδέεται με την επική απελευθέρωση της Γρανάδας. Βενέδικτος λοιπόν και Gonzalo συσκέπτονται μαζί με τους αξιωματικούς τους στο κάστρο του Ζάντε (Ζάκυνθος) και αποφασίζουν να κάνουν αρχή από τη Μεθώνη.[/P][P]Επειδή χρειάζονται ξυλεία για να φτιάξουν πολιορκητικές μηχανές, κατέφυγαν στο διπλανό νησί με το μεγάλο βουνό, το Monte nero που λεγόταν έτσι γιατί είχε σε αφθονία το γνωστό μαύρο έλατο.[/P][P]Οι Τούρκοι, με αρχηγό τον Αλβανό Κισδάρ, έδειξαν να αδιαφορούν και κλείστηκαν στο Κάστρο. Ενώ οι Βενετσιάνοι άρχισαν να ασχολούνται με την προμήθεια ξύλου, ένας Κεφαλλονίτης για τον οποίον διχάζονται οι πληροφορίες προέλευσης -άλλοι λένε ότι προερχόταν από την Ιταλική πόλη Pessaro, άλλοι ότι ήταν στρατιώτης του Βενέδικτο Πεσσάρο-, πλησίασε τους αρχηγούς και τους παρακάλεσε να βοηθήσουν τους ντόπιους που θα εξεγερθούν να διώξουν τους Τούρκους.[/P][P]Έτσι και έγινε.[/P][P]Μετά από ενάμισυ μήνα πολιορκία, το κάστρο έπεσε![/P][P]Ο Αλβανός αρχηγός σκοτώθηκε, ενώ από την άλλη μεριά ανάμεσα στους διακριθέντες Ισπανούς Αξιωματικούς πρωτοστάτησε η γενναία τριάδα Don Petro Paz, Villalta και Pizzaro. Οσο για τους Βενετσιάνους λίγο έλειψε να πάθουν πανωλεθρία στην αρχή, ενώ κατά την τελική έφοδο των Ισπανών είχαν τοποθετηθεί στα μετόπισθεν.[/P][P]Κατά περίεργο τρόπο η Πύλη δέχτηκε τα γεγονότα με κατανόηση ρίχνοντας την ευθύνη στον Αλβανό και δεχόμενη την ανωτερότητα των Ισπανών.[/P][P]Μάλιστα γκραΒούρες της εποχής δείχνουν τον Σουλτάνο να αγκαλιάζει και να σφίγγει εγκάρδια το χέρι του πρίγκηπα, και η λεζάντα του κειμένου που ακολουθεί εξηγεί ότι Βαγιαζίτ και Πρίνσιπες κάνουν αγάπη![/P] [ATTACH=full]1109[/ATTACH] Παράσταση της παράδοσης του Κάστρου του Αγίου Γεωργίου από τους Τούρκους στους Βενετούς τα Χριστούγεννα του 1500. “Εδώ κάνουν αγάπην ο πρένζιπες με τον μπαϊσίτ... [Μικρογραφία από τον κώδικα του ζωγράφου Γεωργίου Κλόντζα στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη Βενετίας, Cl, VII, No 22, φ. 107ν. Δημοσιεύτηκε από τον Αθανάσιο Παλιούρα, ο ζωγράφος Γεώργιος Κλόντζας (1500 ci - 1608) και αι μικρογραφίαι του κώδικος αυτού, Αθήναι 1977, πίν. 231 ]. [P]Ο Βενέδικτος Πεσσάρο από την άλλη μεριά δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια. Αν και πέθανε σύντομα, πρόλαβε να απελευθερώσει, εν τω μεταξύ, τη μίση Αδριατική και το Ιόνιο Πέλαγος, γι’ αυτό η Βενετία τον ανακήρυξε Εθνικό Ηρώα.[/P][P]Ήταν η πρώτη και μοναδική σύγκρουση μεταξύ Τούρκων και Ισπανών;[/P] [P]Έφτασε λοιπόν ο ταλαιπωρημένος Wolfgang στη Βιέννη το 1781, και τις πρώτες μέρες διασκεδάζοντας σε ένα “οινοποτείο” ανάμεσα σε ενδιαφέρουσες παρέες γνώρισε και έναν τύπο που είχε ακούσει την παραπάνω ιστορία.[/P][P]Λεγόταν Christoph Friedrich Bretzner και άρχισε να τον πειράζει:[/P][P]Πού είπες ότι ήσουν; Στην αυλή του Κολορέντο;[/P][P]- Χε, χε!.. Στην Τουρκία αιχμάλωτος στον Πασσά ήσουν!..[/P][P](Και βίβα Βάκχους, κατέβαζε ένα ποτήρι)[/P][P]- Και παραιτήθηκες - χα, χα, χα - απέδρασες να λες!...[/P][P]... θέλεις να φτιάξεις μιαν Όπερα; Χα, χα!..[/P][P]... Και τι, θα παίζεις το χανουμάκι που το ‘σκάσε απ’ το Σαράι; χα, χα, χα, χα!..[/P][P]... Εντάξει κ. Wolfgang, μη θυμώνεις. Τι θέλεις να μας δείξεις ότι στην πραγματικότητα είσαι ένας Λύκος - “μουσικός”: Wolf-gang.[/P] Τώρα ήταν η σειρά του Mozart να απογειωθεί από τα γέλια. Του άρεσε! Ναι, του άρεσε και το ψευδώνυμο και η ιδέα!! Είχανε κατεβάσει οι δύο τους ίσαμε τρία μπουκάλια κρασί - το τυχερό του νούμερο- όταν ο Christoph του είπε, σφίγγοντας τις δυο παλάμες όπως όταν προσεύχεται. - Άφησέ με να σου γράψω το λιμπρέτο. Εσύ θα είσαι ο σκλάβος και ο Κολορέντο ο Πασσάς! - Οχι, διαφωνώ!.. Θα παίζουν πιο πολλοί. - Εντάξει, ο Κολορέντο θα είναι διχασμένη προσωπικότητα αφού σε άφησε να φύγεις τελικά: Δύο οι Τούρκοι και εσυ διπλός. Δύο σκλάβοι. - Ό - χι!.. Εγώ τέσσερις· τρεις οι σκλάβοι και ο ιππότης που θα τους ελευθερώσει!.. Και έτσι γεννήθηκε η “Απαγωγή από το Σεράι. [P]- Βόλφι, δε μου λες...και γελάει δυνατά!..[/P][P]Παρ’ το ποτήρι στο πάτωμα. Σκνίπα ο τύπος![/P][P]Τέτοιο μεθύσι!..[/P][P]Ο Mozart γιόρταζε το ότι τελικά βρήκε τον τρόπο να κάνει πράξη αυτό που είχε μέσα του σ’ όλη τη διαδρομή Σάλτσμπουργκ - Βιέννη.[/P][P]Γουλιά και έμπνευση, ποτήρι και απόφαση, μπουκάλι και σκηνή!..[/P][P]Είχε καθήσει και του είχε κατεβάσει στο πιάνο τού μαγαζιού ίσαμε πέντε διαφορετικές μελωδίες, έτοιμες για την όπερα!..[/P][P]Και άντε πάλι, βίβα Βάκχουςί...[/P][P]Και ο άλλος δεν πήγαινε πίσω... Σηκώνεται σε μια στιγμή, παίρνει την ακουμπισμένη - μάλλον πεσμένη - περούκα από το τραπέζι, κάνει νόημα στους γύρω να κάνουν ησυχία και με ένα πανηγυρικό ύφος σηκώνει τον Mozart, του φοράει την περούκα σαν στέμμα και:[/P][P]- “Σε ανακηρύσσω Βασιλιά της Όπερας!..”.[/P][P]Χα, χα, χα!... όλοι μαζί.[/P][P]Κι εκείνος κάθεται στο πιάνο και παίζει το κομμάτι που αργότερα θα τελειώνει το φινάλε:[/P] “Bassa Selim lebe Lange...” Να ζήσεις Πολυχρονεμένε Πασσά. Το ερώτημα είναι πώς θα θυμόταν να τα γράψει, όλα όσα αυθόρμητα τώρα του ήρθαν, την άλλη μέρα και μετά από τέτοιο μεθύσι. [P]- Άκου κι αυτό! Κι έβγαλε μια μελωδία στο πιάνο που έκρυβε στα ενδόμυχα του μυαλού του από παιδί, έναν απόηχο από κάποιο σημείο της όπερας “Bastien et Bastien”. Έδωσε και λόγια και άρχισαν όλοι μαζί να τραγουδούν:[/P] - Vivat Bacchus. Βίβα Βάκχο (Διόνυσε) Bacchus lebe! Βάκχο να ζήσεις! Bacchus war ein braver Mann! Ο Βάκχος ήταν ένας υπέροχος Τύπος! Και σηκώνοντας ένα ποτήρι ο Cristoph με ειρωνεία μεθυσμένου: - Ob ich’s wage; Να δοκιμάσω; - Ob ich trinke; Να πιω; - Ob’s wohl Allah sehen kann; Να υποθέσω ότι ο Αλλάχ με βλέπει; [P]- Χα, χα, χα!..[/P][P]- Πώς είπες εκείνους τους... χα, χα, χα...[/P][P]... τρεις Ισπανούς Αξιωματικούς; τον ρώτησε γυρίζοντας με κλίση σχεδόν οριζόντια από το κάθισμά του, ο εικοσιπεντάχρονος, όλο ζωντάνια αλλά τύφλα στο μεθύσι, μουσικοσυνθέτης.[/P][P]- Τώρα σώθηκες, ρώτα με το πρωί.[/P][P]Το άλλο πρωί - μάλλον προς το μεσημέρι - του κτύπησε την πόρτα:[/P][P]- Τα έγραψα όλα, τίποτα δεν άφησα να ξεχαστεί...[/P][P]... Έλα να πούμε για τους πρωταγωνιστές.[/P][P]Και πέρασε μέσα.[/P][P]Ο άλλος, που κόντευε να τα ξεχάσει όλα, τον παρατηρούσε αγουροξυπνημένος αλλά με θαυμασμό:[/P][P]- Κάτσε να δω, και κατέβασε ένα βιβλίο...[/P][P]...Τη βλέπεις αυτήν την γκραβούρα, κοίτα τι δείχνει, είναι μετά τη μάχη εκείνη γύρω από το Κάστρο της Κεφαλλονιάς. Κοίτα πτώματα...[/P][P]- Ποιοι είναι αυτοί οι δύο που αγκαλιάζονται στη γωνία κάτω δεξιά; Τον διέκοψε ο Mozart.[/P][P]- Ξέρεις Ελληνικά;..[/P][P]... Να σου πω εγώ· είναι συμβολική αναπαράσταση του Πρίγκηπα δόγη της Βενετίας και του Σουλτάνου, που συνήψαν ειρήνη. Λέει λοιπόν:[/P] [ATTACH=full]1110[/ATTACH] “Εδώ κάμνουν αγάπην ο πρίντζιπες με τον μπαϊσίτ...”, δηλαδή, “Βλέπουμε εδώ να συνάπτουν ειρήνη ο Πρίγκηπας με τον Βαγιαζίτ...”. Κε Wolfgang δε μου λες πώς σε φώναζαν στις περιοδείες σου, Πρίγκιπα; Μήπως ο Αρχιεπίσκοπος ήταν ο Πασσάς και κάνατε “αγάπην”; Χα, χα, χα!.. Αρπαξε μια καρπαζιά ο Christoph! - Κοίτα να μη σου κάνω εγώ καμιάν “αγάπην”!, τον μάλωσε ο Wolfgang. - Καλά, μη βαράς και έλα να κάνουμε καλύτερα το σενάριο. [P]- Έχουμε τρεις σκλάβους, τον Ιππότη και τους Τούρκους...[/P][P]- Ο Ιππότης τι θα είναι, της ελεεινής μορφής; Χα, χα![/P][P]- Σοβαρότης...! Τώρα δεν παίζουμε, συνθέτουμε!..[/P][P]... θα είναι εκπρόσωπος της δικαιοσύνης, της δημοκρατίας, των ιδανικών, και πάει να ελευθερώσει τους σκλάβους από τον Τούρκικο ζυγό. Εκπροσωπεί έναν καλύτερο κόσμο μια διαφορετική ελεύθερη κοινωνία. Είναι ο όμορφος κόσμος BELMΟNDE και για να ακούγεται καλύτερα BELMONTE... (Να θυμίζει και το Monte-nero).[/P][P]- Ποιοι είναι οι σκλάβοι, πώς τον ειδοποίησαν;[/P][P]- Οι σκλάβοι είναι τρεις- ένας ευγενής και η ακολουθία του. Ή καλύτερα μία ευγενής κυρία που ΑΝΗΚΕΙ στον όμορφο κόσμο, δηλαδή η αγαπημένη του Belmonte.[/P][P]- Αυτό το όνομα ασ’ το σε μένα! πετάχτηκε ο Mozart. Κωνσταντίν-α KONSTANZE.[/P][P]- Τότε οι άλλοι δύο είναι η ακόλουθός της με τον δικό της αρραβωνιαστικό. Υπολογίζω ότι και αυτοί οι δύο θα ‘θελες να έχουν συμβολικά ονόματα.[/P][P]- Και όχι μόνο. Η KONSTANZE είναι Ισπανίδα και η ακόλουθός της Αγγλίδα, ώστε να μην ανέχονται με τίποτα την Τούρκικη σκλαβιά.[/P][P]- Ξανθιά Αγγλιδούλα που να είναι ερωτευμένη με τον κύριο Mozart; Ας πούμε BLONDE.[/P][P]- Ασε με να βγάλω εγώ το όνομα του αληθινού αγαπημένου της. Γιατί στην πραγματικότητα η BLONDE θα είναι ένα πολύ τρυφερό κορίτσι που αγαπά τη ζωή, την ελευθερία της και γιατί σαν Αγγλίδα δεν γνώρισε τι θα πει σκλαβιά...[/P][P]... Θύμισε μου τα ονόματα εκείνων των γενναίων αξιωματικών του Gonzalo Fernandez de Cordoba να σου βγάλω το όνομα του αγαπημένου της Blonde.[/P][P]- Don Diego de Mendoza, Don Pedro Paz, Villalta και Pizzaro.[/P][P]- Ωραίο το ισπανικό Pedro! Μαζί με μερικά γραμματα από τους άλλους και έχουμε PEDRILLΟ.[/P][P]- Έχουμε λοιπόν:...[/P][P]... Η Konstanze με τη Blonde και τον Pedrillo συλλαμβάνονται από πειρατές και οδηγούνται στα σκλαβοπάζαρα της ανατολής. Εκεί τους αγοράζει και τους τρεις ο Πασσάς. Η Konstanze οδηγείται στο χαρέμι του, ενώ η Blonde παραδίδεται λάφυρο στον αρχηγό της φρουράς του Πασσά, τον εκπρόσωπο των Οθωμανών, δηλαδή των Οσμάν, ας πούμε τον ΟSMIN...[/P][P]- Ο Pedrillo γίνεται κηπουρός για καλή του τύχη και όχι ευνούχος. Στέλνει μετά από λίγο καιρό μήνυμα στον Belmonte που ευτυχώς φτάνει στα χέρια του. Εκείνος αρματώνει καράβι, ταξιδεύει στην ανατολή και εμφανίζεται στο Σεράι.[/P][P]- Ο Pedrillo τον παρουσιάζει στον Πασσά σαν ανακαινιστή αρχιτέκτονα (ή με καλύτερη μεταφραστική προσέγγυση, "μεγάλο μαίτρ στα τόξα").[/P][P]- Και πώς θα το σκάσουν;[/P][P]- Πρώτα θα βάλουμε αγωνία, όπως και συ πριν το “σκάσεις”!...[/P][P]... Ενώ τον Osmin τον έχει μεθύσει ο Pedrillo με Κυπριακό κρασί - και vivat Bacchus - ξέρεις εσύ,[/P] [ATTACH=full]1113[/ATTACH] "-...Vivat Bacchus'' Mozart: Die Entführung aus dem Serail (Dresden 1977, Kupfer) [P]...Παρ’ όλα αυτά την ώρα που φέρνουν τις σκάλες συλλαμβάνονται.[/P][P]- Και ενω θα επρόκειτο να εκτελεστούν, ο Πασσάς λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν του κάτι που του λέει ο Belmonte, δηλαδή ότι είναι γυιός του μεγάλου του εχθρού Leopoldo -LΟSTADΟ ήθελα να πω -συσκέπτεται με τον Osmin και αποφασίζει να τους ελευθερώσει χα, χα, χα!..[/P][P]- Μπράβο Mozart! Ξέρεις γιατί;...[/P][P]... Ο Πασσάς είχε γεννηθεί Χριστιανός, στις φλέβες του κυλάει Ισπανικό αίμα και είχε εξισλαμιστεί αργότερα.[/P][P]Τώρα η καρδιά του και μόνο είπε την τελευταία λέξη, συγκινημένος από τα τέσσερα ερωτευμένα παιδιά.[/P][P]- Και το όνομά του; Σαλάμ Αλέκουμ;[/P][P]- Δεν ενδιαφέρει, πες τον ΣΕΛΙΜ ΠΑΣΣΑ!..[/P][P]- Και πως θα πειστούν οι θεατές ότι ο Osmin δεν αποτρέπει τον Bassa Selim από την π αράλογη αυτήν απόφαση;[/P] Στα έργα του Mozart πάντα στο τέλος θριαμβεύει το δίκαιο, η αγάπη, η καλωσύνη, και ο θεατής γεμίζει ευγνωμοσύνη προς τον Συνθέτη για την εξύψωση. [P]- Παρά τις διαφωνίες του Οσμίν θα είναι τόσο συγκινητική η ατμόσφαιρα και τρυφερά τα λόγια που θα ακούγονται από τα χείλη αυτών των πανέμορφων παιδιών, τη στιγμή που πλημμυρίζουν ευγνωμοσύνη και ευχαριστούν τον Σελίμ Πασσά, που θα δακρύσουν και οι πέτρες έτσι ώστε οι Γενίτσαροι, που ο Πασσάς είχε στην υπηρεσία του -αυτοί οι εξισλαμισμένοι Έλληνες-, θα ενωθούν εν χορώ με τους πρωταγωνιστές σ’ αυτόν τον ύμνο της καλοσύνης, της αγάπης και της ευγνωμοσύνης καλύπτοντας στο τέλος τη διαφυγή των ομήρων:[/P] Μπελμόντε: Ποτέ δεν θα ξεχάσω την επιείκειά σας. Η ευγνωμοσύνη που σας οφείλω θα είναι αιώνια. Πάντα και παντού, θα διακηρύσσω το μεγαλείο και την ευγένειά σας!...Μπελμόντε, Κωνστάντσε, Πεντρίλλο, Μπλώντε, Οσμίν: Αυτός που μπορεί να ξεχνά μια τέτοια επιείκεια δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί αγνώμων.Κωνστάντσε: Δεν θα ξεχάσω ποτέ ακόμα και όταν με πλημμυρίζει η αγάπη, την ευγνωμοσύνη που σας οφείλω. Η καρδιά μου στο εξής μυήθηκε στην αγάπη, και στο να ευχαριστεί μ’ όλη της την ορμή.Μπελμόντε, Κωνστάντσε, Πεντρίλλο, Μπλώντε, Οσμίν: Αυτός που μπορεί να ξεχνά μια τέτοια επιείκεια δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί αγνώμων.Πεντρίλλο: Αν μπορούσα να ξεχάσω ποτέ πόσο κοντά ήμουνα στο να χαθώ και σ’ όλους τους άλλους κινδύνους· χανόμουνα, σαν το μυαλό μου να άρπαζε φωτιά.Μπελμόντε, Κωνστάντσε, Πεντρίλλο, Μπλώντε, Οσμίν: Αυτός που μπορεί να ξεχνά μια τέτοια επιείκεια δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί αγνώμων.Μπλώντε: Δεχθείτε τις ευχαριστίες μου με βαθειά αγαλλίαση, εξοχώτατε Πασσά, να είσαι υγιής και ευτυχισμένος!. Οσμίν, η μοίρα το θέλησε, (να) πρέπει να σε εγκαταλείψω για πάντα. Όποιος, όπως εσύ, μπορεί μοναχά να καυγαδίζει δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί αγνώμων. Οσμίν: Θά ‘πρεπε να τα κάψουμε ζωντανά αυτά τα σκυλιά που τόσο αδιάντροπα μας ξεγέλασαν. Δεν το αντέχω αυτό άλλο πια. Η γλωσσά στο στόμα μου ανυπομονεί να διατάξει την ανταμοιβή που τους αξίζει: Πρώτα αποκεφαλισμένοι Μετά κρεμασμένοι Μετά σουβλισμένοι σε πυρακτωμένη σούβλα Μετά δεμένοι και πνιγμένοι Και τέλος γδαρμένοι. Αποχωρεί τρελλός από θυμό και ακολουθεί παύση δευτερολέπτων από την έκπληξη. Μπελμόντε, Κωνστάντσε, Πεντρίλλο, Μπλώντε, Οσμίν: Τίποτε δεν είναι τόσο μισητό όσο η εκδίκηση. Το να είσαι μεγαλόψυχος, σπλαχνικός, ευγενικός και έτοιμος να συγχωρείς με ανιδιοτέλεια είναι η απόδειξη μιας ευγενικής ψυχής!.. Αυτός που θα μπορούσε να το ξεχάσει αυτό δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί αγνώμων!.. Χορός των Γενιτσάρων: Πασσά Σελίμ να ζήσεις χίλια χρόνια! Σου οφείλεται τιμή!.. Το χαριτωμένο σου πρόσωπο να λάμπει από αγαλλίαση, χαρά, δόξα και ευτυχία και η μεγαλειότητά σου να λάμπει από δόξα και αγαλλίαση. [ATTACH=full]1111[/ATTACH] Η Κωνστάντσε με τον Σελίμ Πασσά, Όπερα, «Η ΑΡΠΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΡΑΪ», από το θέατρο Μαριονέτας του Σάλτσμπουργκ [ATTACH=full]1114[/ATTACH] Η ΑΡΠΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΡΑΪ, μια αντι-Τουρκική όπερα Ύμνος στην Ελευθερία των σκλαβωμένων και τη χειραφέτηση των Λαών, γραμμένη 8 χρόνια πριν τη Γαλλική Επανάσταση και 40 χρόνια πριν την Ελληνική Επανάσταση. [P]Ο Beethoven άκουγε με προσοχή τα όσα με συγκίνηση τους περιέγραφε ο Τούρκος.[/P][P]Σια λόγια “Τα χρόνια πέρασαν, αλλα όταν τον συνάντησα εδώ, μόλις με είδε με αναγνώρισε και δάκρυσε”, διέκρινε μια στοργή και έναν θαυμασμό κάποιου που δεν έβλεπε τον Mozart απλά σαν μεγάλο μουσικοσυνθέτη αλλά συνάμα σαν ένα δικό του άνθρωπο που τον καταλαβαίνει και η απώλειά του τον πληγώνει.[/P][P]- Ο κύριος Mozart την ημέρα εκείνη προσφέρθηκε να μου παρουσιάσει τιμής ένεκεν κάτι και γι’ αυτό διάλεξε ένα απόσπασμα από την “Απαγωγή από το Σεράι”, όπερα που εκτυλίσσεται στην Τουρκία.[/P][P]- Γι’αυτό και τσακώθηκε με την Αλόισα τη κουνιάδα του!.., διέκοψε ο Σίκανέντερ.[/P][P]Ενώ ο Τούρκος είχε πάρει ύφος συγκατάβασης, ο Beethoven ρώτησε με θάρρος.[/P][P]- Αφ’ ενός, πώς αφήσατε να ακουστούν στο θέατρό σας πράγματα που στα αυτιά του επισκέπτη σας θα μπορούσαν να είναι ενοχλητικά και, αφ’ ετέρου, πού βρέθηκαν οι κατάλληλα προετοιμασμένοι ηθοποιοί στο δικό οας θέατρο, για να τραγουδήσουν αποσπάσματα από αυτήν την παλιότερη Όπερα;[/P][P]- Νεαρέ μου φίλε, απάντησε ο Σίκανέντερ, ό,τι και να υποθέσεις δίκιο θα ‘χεις...[/P][P]... Πάντως να ξέρεις ότι παρτιτούρες της όπερας εκείνης για λόγους αρχείου υπήρχαν στο θέατρο μας. Και κάτι ακόμα· η Αλόισα Βέμπερ (τώρα πιά Λάνγκε) , καλλιτέχνιδα με τεράστια φωνητική γκάμα - που σε μας θα τραγουδούσε τη Βασίλισσα της Νύχτας, - ήταν πρωταγωνίστρια και στην “Απαγωγή από το Σεράι” δέκα χρόνια πριν- είχε τραγουδήσει τον ρόλο της Ισπανίδας ευγενούς που συνέλαβαν οι πειρατές και πούλησαν σκλάβα στον Σελίμ Πασσά...[/P][P]... Βέβαια εντύπωση μου προκάλεσε το γεγονός ότι για τον φίλο μας εξοχότατο “Κωνσταντίν-πασσά”, τραγούδησε κάτι από το ρόλο της δεύτερης πρωταγωνίστριας της Αγγλίδας Μπλόντε που είναι η υπηρέτρια της Κωνσταντσε απαγγέλλοντας λόγια προκλητικά.[/P][P]... Ίσως γι’ αυτό είχαν κλειστεί στο γραφείο και μάλωναν με τον δάσκαλο. Επειδή όμως ήταν κουνιάδα του, δεν ανακατεύτηκα. Οικογενειακές υποθέσεις!...[/P] Ο Mozart, που παρακολουθούσε από ψηλά, αν μπορούσε θα κούναγε ειρωνικά το κεφάλι του. Γιατί μόνο ο ίδιος και η Aloisa ήξεραν ότι τα πράγματα δεν ήταν έτσι ακριβώς. [P]Το 1791 είχαν περάσει ήδη οκτώ χρόνια - και όχι δέκα όπως πίστευε ο Σίκανέντερ - από την πρεμιέρα της “Απαγωγής από το Σεράι”. Ήταν μια πετυχημένη από την πρώτη στιγμή όπερα, ένα έργο τέχνης, και γι’ αυτό κανείς δεν επρόκειτο να θιχτεί, πόσο μάλλον αν ήταν και φίλος του συνθέτη.[/P] [P]Από την άλλη μεριά η Aloisa, ήταν, μέχρι την ημέρα που ο Mozart παντρεύτηκε τη μικρή της αδελφή Konstanze (!!.), ερωτευμένη με τον καλλιτέχνη. Γι’ αυτό και με την παραμικρή αφορμή ένας καυγάς ήταν εύκολο να ξεκινήσει.[/P][P]Την ημέρα που ήρθε ο Τούρκος, ο γαμπρός της την παρακάλεσε να τραγουδήσει κάτι και μάλιστα της είπε ότι θα τη συνόδευε εκείνος!.. Αυτή αντέδρασε και γι’ αυτό δεν ήθελε να τραγουδήσει τον ρόλο της Konstanze, αλλά το ρόλο της Blonde, αν και δεν ήταν ο δικός της.[/P][P]Έτσι ενώ οι άλλοι νόμιζαν ότι τσακώνονται για το αν θιχτεί ο φιλοξενούμενος εξ αιτίας των αντιτουρκικών μηνυμάτων της Όπερας, αυτό ήταν το τελευταίο που τους ένοιαζε. Απλά είχαν ξυπνήσει εντάσεις από έναν ανεκπλήρωτο έρωτα δεκαετίας.[/P][P]Όταν τα βρήκαν, έριξαν μια ματιά στις παρτιτούρες και διάλεξαν το σημείο που ο Osmin προσπαθεί να κάνει δίκιά του την Blonde, και όχι τυχαία.[/P][P]Έδωσε ο δάσκαλος μερικές οδηγίες, στα “παιδιά” της ορχήστρας και ξεκίνησαν:[/P] Μπλώντε: Με ζεστασιά, καλοπιάσματα, καλοσύνη και χαρά είναι εύκολο να κερδίσει κανείς την καρδιά μιας ευγενικής κυρίας. Αλλά άξεστες διαταγές, κομπασμοί, προσβολές και επιπλήξεις πολύ εύκολα θα γκρεμίσουν τόσο την αγαπη όσο και την πίστη. Οσμίν: Ζεστασιά, καλοπιάσματα. Ποιος διάβολος γέμισε το κεφάλι σου με τέτοιες βλακείες; Εδώ είναι Τουρκία. Εγώ είμαι ο Αφέντης σου και συ είσαι η Σκλάβα μου. Μπλώντε: Εγώ Σκλάβα σου; Ξαναπές το πάλι!.. Οσμίν: Ξέχασες ότι ο Πασσάς σε χάρισε σκλάβα σε μένα; Μπλώντε: Άμα πιά. Πασσάς εδώ, Πασσάς εκεί!.. Τα κορίτσια δεν είναι σωστό να δίνονται έτσι! Είμαι Αγγλίδα και οι Βρεταννοί δεν υπήρξαν ποτέ Σκλάβοι! Οσμίν: ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΤΣΕΚΟΥΡΙ! Σε διατάζω να με αγαπήσεις!.. Μπλώντε: Να σε αγαπήσω; Μόνο να πλησιάσεις και θα λάβεις την πρέπουσα απάντηση!.. <a href="https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DisJkFTTcxS8%26fbclid%3DIwAR302ZUqgsUirx_V-tDiINUpYu9kE2DowgyHgexHKiSuPjtqhs0A61IiFzE&h=AT345tIjBAg46r6ALP3qBtuahYZk_nYil5o8sVwSs2CdGTA7rVWlLMWxoVBLupt9srX1Wmu8XReWRZi9lRmZNAaRmf-HwKGlc6N9IcrCQvdXNlAG_uxP1GWG70KJGYs8R9UbSMwanJE6ib5BE9bP&__tn__=R]-R&c[0]=AT1406TAaAp8jZLmWDbL6yPXg9tYXRCC1zufVKcwWWPfXP8RywTVWc4v8doguitIOjCQF1GHAV7nFjTc8W-bLNmbR6gx_Uqv8R8IOHqghlrWJLK5AFa8doHxgp3Ei4MbNLHPlSYbVDN4d52klDGwt_e-Vw">https://www.youtube.com/watch?v=isJkFTTcxS8</a> Το πόσο θερμά χειροκρότησε ο “υψηλός τους” φιλοξενούμενος δεν περιγράφεται. Να πούμε ότι συγκινήθηκε! Ναι, γιατί είχε την τύχη να ακούσει κάτι από τον ίδιο τον Mozart!.. Ίσως όμως και γιατί στις φλέβες του έτρεχε αίμα Ελληνικό!!! [ATTACH=full]1115[/ATTACH]Το πνεύμα του Mozart “επιστρέφει” βελτιωμένο![P]- Το περίεργο βέβαια της υπόθεσης είναι, γιατί η κ. Aloisa μια κλασσική μέτζο-σοπράνο (Konstanze, Konigin die nacht κλπ.) διάλεξε να τραγουδήσει Blonde, που χρειάζεται λεπτή φωνούλα σοπράνο και ο κ. Mozart αντίθετα με λεπτή φωνή τενόρου διάλεξε Osmin που θέλει βαρύτονο! παρατήρησε ο Σίκανέντερ. (Και ασφαλώς δεν γνώριζε ότι αυτό έγινε από αντίδραση του καθενός από τους δύο προς το συμπρωταγωνιστή του).[/P] [P]... Θυμάμαι, καθήσατε για ώρα και συζητούσατε δίπλα στο ξύλινο περίπτερο. Πρέπει να σας πω ότι το βράδυ ο μαέστρος αδιαθέτησε λίγο.[/P][P]- Όταν τον αποχαιρέτησα, μετά από καμιά ώρα, δεν είχα κανένα προαίσθημα ότι τον έβλεπα για τελευταία φορά. Ήθελα πάση θυσία να αριστεύσω για να μου δοθεί κάποια υποτροφία να ξαναγυρίσω για μετεκπαίδευση...[/P] [P]... Και να τώρα κοτζάμ στρατιωτικός ακόλουθος, αλλά σε μια “άδεια” Βιέννη!..[/P] [P]- Προσβάλλετε εμάς τους άλλους μουσικούς! τον διέκοψε ο Beethoven που άρχισε να σκέφτεται ότι η Βιέννη θα ξαναγέμιζε μόνο αν κάποιος συνέχιζε το έργο του Mozart.[/P] [P]Η μέρα εκείνη του 1791 για τον Mozart δεν είχε εξελιχτεί ευχάριστα:[/P][P]Ξαφνικά, την ώρα που παρακολουθούσέ την πρωϊνή πρόβα, αισθάνθηκε ένα δυνατό πονοκέφαλο και κατευθύνθηκε προς το ξύλινο περίπτερο για να ξαπλώσει στο πρόχειρο ντιβάνι του.[/P][P]Δεν είχε πει τίποτε και, όταν αργότερα ήλθε ο φίλος από την Τουρκία, του έκρυψε την αδιαθεσία.[/P][P]Μάλιστα το επεισόδιο με την Aloisa έγινε σε στιγμές που ο ίδιος ήταν σε δεινή κατάσταση.[/P][P]Αντεξε, στα πρόθυρα εγκεφαλικού επεισοδίου, τόσο τη μικρή παράσταση όσο και τη συζήτηση που ακολούθησε υποφέροντας.[/P][P]Και μόνο όταν έφυγε ο Τούρκος, ζήτησε κάτι για την κατάσταση.[/P][P]O Σίκανέντερ εμφανίστηκε στην πόρτα μετά από λίγο φέρνοντας ο ίδιος τον δίσκο με το τσάι, και, αφού επιθεώρησε με στοργή το μουσικοσυνθέτη, έκανε νόημα στους άλλους να έρθουν να καθήσουν κοντά του.[/P][P]Λίγο αργότερα εκείνοι προθυμοποιήθηκαν να φύγουν, για να μην τον κουράζουν![/P][P]Όμως ο Mozart ήθελε να απολαύσει την παρέα τους και τους κράτησε.[/P][P]Μάλιστα χάρηκε τοσο πολύ από τα αστεία που έλεγαν ιδίως ο Σίκανέντερ (Παπαγκένο, στην πρώτη παράσταση του Μαγικού Αυλού) με τον Κάρλ Λούντβιχ Γκίζεκε, αυτόν τον στομφώδη πρώτο Μονόστατο!.. Και αυτή η αστραφτερή ομορφιά των κοριτσιών του θιάσου!..[/P][P]Ο πονοκέφαλος άρχισε να υποχωρεί και σε λιγότερο από μία ώρα ήταν τελείως καλά!..[/P] Για τον Beethoven αυτή η σημερινή συνάντηση ήταν άκρως κατατοπιστική. Χαιρέτησε και έφυγε σκεφτικός προς το Πράττερ. Οι κυρίες με τα καροτσάκια, τα παιδιά που έτρεχαν, οι μικροπωλητές... Πανέμορφα ζευγαράκια, πιο πέρα κάποιες παρέες συζητούσαν για την πολιτική... Μπαλόνια και χαρταετοί στον ουρανό μιας ηλιόλουστης Βιέννης!.. Κάθησε στο γνωστό του παγκάκι, έριξε μερικά ψίχουλα στα περιστέρια κι άρχισε να γράφει. Η Cadenza ήταν έτοιμη μετά από λίγο. Θα πλαισίωνε ένα από τα ομορφότερα κοντσέρτα για πιάνο στην ιστορία της Μουσικής: Το κοντσέρτο No 20, KV 466 του Wolfgang Amadeus Mozart (για Candenza Beethoven αναζητήστε: Mozart: Concerto for piano and Orchestra (d-minor) K.466, Uchida). Παρ’ όλο ότι η Cadenza αυτή είναι πανέμορφη και δίνει ιδιαίτερο κύρος στο κοντσέρτο, ελάχιστοι άνθρωποι γνωρίζουν την πραγματικότητα. Είναι δηλαδή σαν να έκανε ο Beethoven ένα δώρο στον Mozart, αφού συμπλήρωσε ένα έργο του. Και ο Mozart δεν κάθησε με σταυρωμένα χέρια. Του ανταπέδωσε το γεγονός αυτό πλουσιοπάροχα. [P]Ικέτης μπροστά στο θεό και ανιδιοτελής δωρητής έμπνευσης και μεγαλείου, λειτούργησε σαν πρότυπο άμιλλας για τον νεαρό Ludwig van Beethoven...[/P][P]... Ο οποίος όσες ατυχίες και να αντιμετώπισε στη ζωή του...[/P][P]... Αν και είδε την κακία του Κόσμου, την εγκατάλειψη από τους ανθρώπους, την απώλεια της αίσθησης που ένας μουσικός χρειάζεται...[/P][P]... Παρ’ όλα αυτά η θεία πρόνοια φρόντισε, ώστε η έμπνευση να υπάρχει και η δυνατότητα τέλειων συνδυασμών αρμονίας να δίνει απαράμιλλα αποτελέσματα στη σύνθεση μουσικών έργων.[/P][P]- Ήταν σαν να είχε επιστρέψει βελτιωμένο το πνεύμα του Mozart.[/P][ATTACH=full]1116[/ATTACH] Ludwig van Beethoven, 1823 ελαιογραφία του Ferdinand Waldmuller.Στις 26 Μαρτίου του 1827, ο Ludwig van Beethoven πέρασε τις πύλες της αιωνιότητας. Στην κηδεία του είχε δημιουργηθεί το αδιαχώρητο. Ήταν και όσοι δεν πρόλαβαν να συνοδεύσουν τον Mozart! ... Ήταν όλοι αυτοί εκπρόσωποι και των επόμενων γενεών που γνωρίζουμε ότι τέτοιους συνθέτες εμείς δεν θα μπορέσουμε να ζήσουμε από κοντά... ... Αλλά που κάθε φορά που ακούμε ή παίζουμε ένα κομμάτι τους είναι σαν να βρίσκονται κοντά μας κοιτάζοντάς μας με καλωσύνη και αγαλλίαση. 18.5.2001 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Ένα μικρό αφιέρωμα στον Giuseppe Verdi! 1840, καθώς πλησιάζει η επέτειος των πενήντα χρόνων από το θάνατο του Mozart. Εκεί ψηλά στα Υπερουράνια Στρώματα της Αιώνιας Γαλήνης... [P]Μπετόβεν: Wolfgang, σε παρακαλώ θερμά, μια νεαρή όμορφη κυρία με δύο αξιολάτρευτα παιδάκια, που μόλις έφτασαν κοντά μας θέλουν να σε δουν. Το όνομά της Μαργαρίτα Barezzi...[/P] [P]Ο Mozart ήξερε ότι τη στιγμή αυτή υποδεχόταν και έσφιγγε με συμπόνια στην αγκαλιά του τη δύστυχη γυναίκα του Βέρντι!..[/P][P]Είχε φύγει τόσο μα τόσο πρόωρα από το μάταιο τούτο Κόσμο παίρνοντας μαζί της και τα δύο αγγελούδια του Ιταλού μουσικοσυνθέτη.[/P][P]Τη φορά αυτή έγινε το ακριβώς αντίθετο απ’ ό,τι στην περίπτωση του Mozart: Τότε ήταν εκείνος νεότατος και έφευγε αφήνοντας πίσω του δύο αγγελούδια και τη γυναίκα του!..[/P][P]Ο Βέρντι λοιπόν νόμισε πως απέμεινε μόνος και εγκαταλελειμμένος από τη μοίρα, γιατί προφανώς δεν ήξερε ότι τα αγαπημένα του πρόσωπα απλα είχαν μεταβεί πρεσβευτές στον ίδιο το θεό εκλιπαρώντας τον να κάνει τον πατέρα τους έναν από τους λαμπρότερους εκπρόσωπους του ανθρωπίνου πνεύματος και του φωτός στην Ιστορία του Πολιτισμού.[/P] [P]Έτσι η επέτειος των πενήντα χρόνων πέρασε μέσα σε διαρκείς συσκέψεις και διαβουλεύσεις:[/P][P]Και οι Αθάνατοι Μουσικοσυνθέτες αμέσως συμπάθησαν αυτό το λουλούδι τη Μαργαρίτα Barezzi, τον παιδικό έρωτα του Βέρντι που τόσο αναπάντεχα ήλθε κοντά τους! Ήταν και εκείνα τα δύο αγγελούδια...[/P] [P]Οι γενναιόδωρες προτάσεις του Απόλλωνα, του θεού της μουσικής, έγιναν ομόφωνα δεκτές:[/P][P]Ο Βέρντι θα ζούσε άλλα πενήντα χρόνια και θα γινόταν ο μεγαλύτερος συνθέτης όπερας όλων των εποχών.[/P][P]Ναβουχοδονόσωρ (Nabucco), Λομβαρδοί, Ερνάνι, Μάκβεθ, Λουίζα Μίλλερ, Ο Βασιλιάς διασκεδάζει (Rigoletto), Τροβατόρε, Τραβιάτα, Σικελικοί Εσπερινοί, Σιμών Μποκανέγκρα, Χορός Μεταμφιεσμένων, Η δύναμη του πεπρωμένου, Δον Κάρλος, Αΐντα, και πριν ολοκληρωθεί με τον Οθέλλο, αυτός ο υπέροχος κύκλος των πενήντα χρόνων συνθέτει και το δικό του Ρέκβιεμ.[/P] [P]Η Μαργαρίτα, όσο διαβαζόταν αυτός ο κατάλογος, έκλαιγε συγκινημένη από χαρά για τον Giuseppe της!..[/P][P]Και στο τέλος, επιζητώντας την ευτυχία του αγαπημένου της, ζήτησε κάτι ακόμα: Να του χαρίσουν οι αθάνατοι για συντροφιά μια γυναίκα αντάξιά του![/P][P]Και η Μαργαρίτα γνώριζε πως μονο η Giuseppina Strepponi μπορούσε να φανεί αντάξιά του.[/P][P]Η Τζιουζεππίνα Στρεππόνι ήταν πρωταγωνίστρια της μοναδικής όπερας που είχε προλάβει να γράψει ο Βέρντι πριν η Μαργαρίτα πεθάνει (ΟΜΠΕΡΤΟ, Μιλάνο 1839).[/P][P]Ετσι λοιπόν τα έφερε η μοίρα και τελικά ο Τζουζέπε βρήκε τη Τζουζεπίνα του όπως ακριβώς ο Παπαγκένο την Παπαγκένα του. Και ήταν πράγματι μια ατέλειωτη πηγή έμπνευσης για τον Βέρντι σταλμένη από το θεό.[/P][P]Και όταν ο θεός του την πήρε το 1897, αυτός κατέρρευσε.[/P][P]Εν τω μεταξύ οι Αθάνατοι αποφάσιζαν και άλλα, και άλλα:[/P][P]Ο Βέρντι θα γινόταν ένας πολύ σπουδαίος Ανθρωπος· ο κόσμος θα τον λάτρευε, θα ήταν πατριώτης - ένας εθνικός ήρωας της Ιταλίας. Σπάνια ένας καλλιτέχνης θα καταξιωνόταν τόσο νωρίς στη συνείδηση του κόσμου ώστε να ανακηρυχθεί ακόμα και μέλος της Εθνικής Αντιπροσωπείας (βουλευτής από το 1861 έως το 1865 - 1861: εβδομήντα χρόνια ακριβώς από τον θάνατο του Mozart !)...[/P] [ATTACH=full]1117[/ATTACH] [P]Κάποια φορά και ο Βέρντι χωρίς να το καταλάβει; είχε δείξει προς τον Mozart την ευγνωμοσύνη του, όταν ανέβασε ακριβώς ογδόντα χρόνια από το θανατό του, το Δεκέμβρη του 1871 στο Κάιρο, την όπερα Αΐντα. Και βέβαια το αρχαίο Αιγυπτιακό αυτό θέμα αμέσως θύμιζε σε Κείνον την Ίσιδα και τον Όσιρί του από τον Μαγικό Αυλό.[/P][P]Και ο Mozart τού το ανταπέδωσε αμέσως:[/P][P]Όταν τελείωσε η προθεσμία των πενήντα χρόνων ευτυχίας και επιτυχιών που απλόχερα είχαν χαρίσει οι Αθάνατοι, εκείνος του έδωσε και παράταση άλλων δέκα χρόνων, και τη δύναμη να δημιουργήσει τον Φάλσταφ, την καλύτερη - μαζί με τον Κουρέα της Σεβίλλης του Ροσσίνι - Ιταλική λυρική κωμωδία του 19ου αιώνα (1893).[/P] Έτσι πέρασε και η επέτειος των εκατό χρόνων από το θάνατο του MOZART!..Είμαστε τώρα κοντά στην 110η επέτειο: 5 Δεκεμβρίου 1901 Τα γενέθλια πάντα ήταν πιο νωρίς, 27 Ιανουάριου. Ο Mozart θυμόταν ότι την εποχή που συμπληρώνονταν η 100η επέτειος, το 1891, παρακολούθησε με προσοχή “τα δώρα” που του έκαναν οι άνθρωποι: Αν δηλαδή τον θυμόντουσαν, αν τον τιμούσαν και τι εκδηλώσεις μνήμης είχαν προγραμματίσει. Τώρα στην 110η επέτειο ήταν η σειρά του θεού να του κάνει ένα δώρο!.. Και ο Mozart ήταν ανυπόμονος όπως πάντα. Δεν περίμενε την 5η Δεκεμβρίου του 1901. Ήθελε από τώρα που έφτασαν τα γενέθλιά του: [P]Φόρεσε λοιπόν για μια φορά ακόμα Την αθάνατη κόκκινη επίσημη φορεσιά του, τοποθετώντας συγχρόνως την πιο λαμπρή ολόλευκη περούκα εκείνη με την κοτσίδα, στο κεφάλι.[/P][P]Κατευθύνεται ενώπιον του θεού και γονατίζει:[/P][P]Το στερέωμα πληρούται γαλήνης. Η μουσική είναι σαν παράκληση. Όπως το andante από τη σονάτα KV 381.[/P] [MEDIA=youtube]Yky1iwoO7fs[/MEDIA] [P]...Αυτήν την σονάτα που συνέθεσε τις μέρες που εγκατέλειψε τον ,αρχιεπίσκοπο Κολορέντο του Σάλτσμπουργκ. Και με το andante αυτό είχε απευθυνθεί τότε στο θεό ζητώντας Του συγχωρεση. Και εκείνος του είχε απαντήσει “κάνε ό,τι προλάβεις να κάνεις έχεις δέκα χρόνια προθεσμία”!![/P][P]- ΚΥΡΙΕ, συ που τη δόξα σου ελάμπρυνα μέσα από τις λειτουργίες και τους λοιπούς λατρευτικούς εκκλησιαστικούς μου ύμνους, σου ζητώ να κατατάξεις σήμερα ανάμεσα στους εκλεκτότερους των Αθανάτων αυτόν που η δύναμη η δική σου έκανε να μεγαλουργήσει επί γης:[/P] Τον Giuseppe Verdi. 27 Ιανουάριου 1901, ο Τζιουσέππε Βέρντι, ο μεγαλύτερος και λαμπρότερος συνθέτης όπερας όλων των εποχών σβήνει σε βαθιά γεράματα. Πεθαίνει ακριβώς την ημέρα των γενεθλίων του Wolfgang AMADEUS Mozart. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αννέτε Κολμπ: MOZART Clemente Fusero: ΜΟΤΣΑΡΤ Γιάννης & Ανθούλα Παπαδοπούλου: Wolfgang Amadeus Mozart De Agostini: ΜΠΕΤΟΒΕΝ Deutsche Grammophon: Ludvig van Beethoven Γεωργ. N. Μοσχόπουλος: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ Deutsche Grammophon: Die entfiihrung aus den Serail (C.D.) Kurt Honolka: Papageno Γιάννης & Ανθούλα Παπαδοπούλου: Guiseppe Verdi [P]Επίσης γνώσεις και ιδέες δανειστήκαμε, από Προγράμματα μουσικών παραστάσεων, Οδηγούς περιεχομένων σε CD και την εξαιρετική ταινία “ AMADEUS “ του Milos Forman.[/P] [P]Το βιβλίο « Ο Θεός ΑΠΟΛΛΩΝ πέθανε στις 5 Δεκεμβρίου του 1791 και Αναλήφθηκε στους Ουρανούς στις 26 Μαρτίου του 1827» κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 2001 σε 5000 αντίτυπα.[/P] Φιλολογική επιμέλεια: Αγγελική Ζολώτα. Τη μακέτα εξωφύλλου δημιούργησε η Κυριακή Βογιατζή ακολουθώντας μια ιδέα του Νίκου Καμπάνη. Ηλεκτρονική Σελιδοποίηση - Φιλμ - Μοντάζ: Ermis Graphics, 9222077. Ολική ψηφιοποίηση (2023): Αντώνης Ζιώγας 6957200705-2130386275 ISBN 960-91212-3-3</blockquote>

Ονομα